Wie is wie in Rio?

Discipline: Kogelstoten
Leeftijd: 27 jaar

Melissa Boekelman plaatste zich op de valreep voor de Olympische Spelen. Toen de Europese kampioenschappen in Amsterdam voor de negenvoudige Nederlandse kampioene slechts een achtste plaats brachten (wel haar beste internationale prestatie bij de senioren ooit) met een niet toereikende afstand van 17,92 meter, zocht de kogelstootster haar heil enkele dagen later op een anonieme wedstrijd in het Belgische plaatsje Burcht. Daar, zonder de grote spanning van een vol stadion, was haar tweede poging raak: 18,36, een persoonlijk record.

De 27-jarige pupil van trainer Gert Damkat, die ook discuswerpen en bobsleeën in haar sportieve pakket had, gold als een groot talent dat in haar jeugd wereldkampioene (2006) en Europees kampioene (2007) kogelstoten was. Haar carrière bij de senioren is wisselvallig: ze viel nog nooit in de internationale prijzen.

Discipline: Marathon
Leeftijd: 31 jaar

Voor Andrea Deelstra vormen de Olympische Spelen het eerste mondiale podium waarop ze deelneemt. Tien jaar geleden nam ze deel aan de Europese Kampioenschappen als steepleloopster; in 2014 werd ze op de EK dertiende op de marathon. Vorig jaar werd ze in een tijd van 2.26.46 vijfde in de marathon van Berlijn, een prestatie waarmee de voormalige Nederlandse kampioene zich kwalificeerde voor Rio.

Als kind dat niet kon stilzitten beoefende ze diverse sporten, tot ze verslingerd raakte aan hardlopen en de afstanden steeds langer werden. Als afleiding van het lopen werkt Deelstra bij de Gelderse Sportfederatie, onder meer met het geven van gymlessen in het basisonderwijs. Ze geldt in de door Afrikanen gedomineerde marathon niet als een medaillekandidaat.

Discipline: 1500, 5000 meter
Leeftijd: 23 jaar

Maureen Koster had zich erop verheugd om tijdens de EK in Amsterdam in een vol stadion met eigen publiek te lopen. De nacht voor haar race werd ze ziek, ze wilde toch lopen, maar kreeg in de callroom van haar arts een startverbod. Weg generale repetitie, weg atletiekfeest.

Koster haalde haar grootste succes vorig jaar tijdens de EK indoor, waar ze op de 3000 meter derde werd. Voor Rio, ze plaatste zich voor twee afstanden, belegde ze een lang trainingskamp in het op 2200 meter hoogte liggende Amerikaanse Flagstaff. Ze liep in de voorbereiding minder wedstrijden dan vorig jaar.

Toen Koster op haar veertiende begon met hardlopen, droomde ze ervan ooit Nederlands kampioen te worden. Inmiddels heeft ze zich op haar 23^e aan de hand van haar oom ontwikkeld tot een atlete die steeds dichter opschuift naar de wereldtop. Dat onderstreepte ze dit jaar met haar vierde plaats op de 3000 meter tijdens de WK indoor.

Discipline: Polsstokhoogspringen
Leeftijd: 21 jaar

Voor de 21-jarige Femke Pluim is het leven een feest, en dat moeten haar wedstrijden ook zijn. Daarom is ze blij dat ze vijf jaar geleden de overstap maakte van het gedisciplineerde turnen naar de volgens haar vele malen leukere en socialere atletiek. De overstap ging haar goed af, in 2013 werd ze op haar acrobatische onderdeel tweede op de Europese jeugdkampioenschappen.

De atlete van AAV ’36 uit Alphen aan den Rijn heeft dit jaar eigenlijk haar doel al bereikt. Ze wilde als relatief onervaren polsstokhoogspringer pieken op de EK in eigen land. Dat deed ze met een beste seizoensprong van 4.45 meter, waarmee ze zesde van Europa werd. De Olympische Spelen in Rio beschouwt ze als een waardevolle investering in de toekomst. Eigenlijk was ze verrast dat de limiet op 4,50 meter was gesteld, een hoogte die ze vorig jaar overbrugde.

Discipline: 200, 4×100 meter
Leeftijd: 22 jaar

Tessa van Schagen kwalificeerde zich tijdens de NK op persoonlijke titel op de 200 meter voor Rio. Ze werd op die afstand zelfs Nederlands kampioene bij afwezigheid van wereldkampioene Dafne Schippers. De 22-jarige oud-turnster, onlangs zevende op de EK, kan in Rio vooral een rol spelen als vaste kracht van de 4×100 estafetteploeg.

Discipline: 10.000 meter
Leeftijd: 22 jaar

Jip Vastenburg verslikte zich tijdens de EK atletiek in Amsterdam blijmoedig in haar zelfoverschatting. De studente psychologie aan de vrije Universiteit had zich na haar vierde plaats van twee jaar eerder goed genoeg gevonden voor de troon, of anders een andere plaats op het erepodium. De achtste plaats was een desillusie, en een slechte generale repetitie.

Die fout zal ze in Rio niet maken. Daar is de tegenstand veel groter, en haar ambitie bescheiden. Ze kijkt veel verder vooruit, en ook naar langere afstanden. Vastenburg hoopt het vier jaar na Rio in Tokio op marathon waar te kunnen maken. Daarbij zegt de 22-jarige atlete niet op te kijken naar de Afrikaanse overmacht.

Discipline: Zevenkamp, 100 meter horden
Leeftijd: 21 jaar

Een sprintnummer met hindernissen is haar specialiteit, maar liever ontwikkelt de voormalige turnster zich breed op de zevenkamp. Dat doet ze onder Bart Bennema, dezelfde man die Dafne Schippers traint. Nadine Visser (21) voelt zich echter niet voor de keuze staan die haar teamgenote maakte: afscheid nemen van de veelzijdigheid om roem te oogsten als sprintster.

Visser denkt een betere hordeloopster te kunnen worden dankzij de zevenkamp. Voor beide onderdelen plaatste ze zich voor de Olympische Spelen, maar wat haar vooruitzichten zijn is onduidelijk. Ze was lange tijd uitgeschakeld door een kuitblessure, ontbeerde wedstrijdritme en slaagde er niet in om zich te plaatsen voor de finale van de EK. De studente gezondheid en maatschappij aan de Universiteit van Wageningen bleef ver verwijderd van haar persoonlijke record.

Discipline: 400 meter
Leeftijd: 27 jaar

Tijdens de Nederlandse kampioenschappen van 2014 baarde Liemarvin Bonevacia in het Olympisch Stadion van Amsterdam voor het eerst opzien. Hij was te laat uit zijn hotel vertrokken, had problemen met het openbaar vervoer en begon zijn warming up in de bus. Twintig minuten voor de start van de finale arriveerde hij, kreeg een gele kaart en liep gestrest het 28 jaar oude Nederlandse record op de 400 meter uit de boeken: 45,41.

Enkele weken geleden won de doorgaans relaxte atleet brons tijdens de EK in hetzelfde Olympisch Stadion. In Rio is hij voor het eerst olympisch deelnemer voor Nederland. Vier jaar geleden in Londen kwam hij uit onder een onafhankelijke vlag, nadat Curaçao als sportnatie was opgeheven. Het aanbod om voor Nederland uit te komen sloeg hij aanvankelijk af. In 2013 kwam hij voor het eerst uit in oranjetenue, tijdens de WK in Moskou op de 4×400 estafette.

Discipline: Hinkstapsprong
Leeftijd: 33 jaar

Goede hink-stap-springers zijn in Nederland schaars. Fabian Florant is de eerste Nederlandse deelnemer sinds Marten Klasema in 1936 die zich voor de Olympische Spelen plaatste. En vraag niet hoe. Achter zijn naam staan twaalf Nederlandse titels op zijn specialiteit (de eerste pas in 2008) en 33 levensjaren. Een groot deel van die tijd sprong Florent in Amerika, waar hij studeerde.

Pas dit jaar slaagde hij erin zich, met een sprong van 16,92 meter, voor het eerst voor een mondiaal toernooi te plaatsen. Het overschrijden van grote afstanden werden een zelfstudie die veel tijd vergde. Om dichter bij de grens van zeventien meter te komen, deed hij veel research en sprak hij met olympisch- en wereldkampioenen. Bij gebrek aan een vaste trainer was het de enige manier om beter te worden. In Trouw zei hij daarover onlangs: “Het was bijna een masterstudie, maar dan met mezelf als onderwerp. Ik wilde het makkelijk maken voor de trainers met wie ik zou gaan werken.”

De zoon van een Nederlandse moeder en een vader uit de eilandstaat Dominica in de Caribische zee is opgegroeid in Amerika en springt sinds 2008 voor Nederland.

Discipline: Marathon
Leeftijd: 27 jaar

Abdi Nageeye noemt zich een geluksvogel, zoals hij zich als vluchteling uit Somalië in Nederland kon ontpoppen tot olympische atleet. Makkelijk is dat niet gegaan. Als vijfjarige vluchtte hij met zijn broer naar Nederland, maar werd na zes jaar meegenomen naar Syrië en belandde uiteindelijk weer in Somalië bij zijn ouders. De is Mogadishu geboren Nageeye kon er niet meer aarden, spaarde geld en vluchtte zonder overleg alleen terug naar Nederland. Hij werd ondergebracht bij een pleeggezin in Gelderland, kreeg een aangepast schoolprogramma en ontwikkelde zich in Apeldoorn onder trainer Johan Voogd tot goede langeafstandsloper.

Hij verkeert al jaren in hoog atletiekgezelschap. Nageeye brengt veel tijd door in trainingskampen in Ethiopië met zijn vriend Mo Farah, de Somaliër die zich in Groot-Brittannië ontwikkelde tot wereld- en olympisch kampioen op de vijf en tien kilometer.

Discipline: Tienkamp
Leeftijd: 29 jaar

Toen Eelco Sintnicolaas in 2010 tijdens de Europese kampioenschappen in Barcelona verrassend zilver won op de tienkamp, lag een rijke toekomst voor hem open. Op Europees niveau kreeg zijn succes inderdaad vervolg, indoor op de zevenkamp met de titel in 2013 en brons in 2015. Maar met name blessures weerhielden hem van de echte doorbraak op mondiaal niveau.

Tweemaal werd hij op de tienkamp vijfde op de WK, in 2011 en 2013. Twee jaar geleden moest hij zich op Europees niveau tevreden stellen met de vierde plaats; zijn ambities om voor eigen publiek in Amsterdam te schitteren, liepen enkele weken geleden met een mislukte tienkamp spaak.

Eigenlijk viel dat toernooi voor de meerkampers ongelukkig, met zo kort daarop de Olympische Spelen. Want in Rio wil Sintnicolaas revanche voor de teleurstellende Olympische Spelen van Londen, vier jaar geleden. Toen eindigde hij na een magistraal begin van het seizoen slechts als elfde. Met vele recente tegenslagen – een aantal wedstrijden waaronder de WK van vorig jaar kon hij door blessures niet afmaken en hij onderging in februari een enkeloperatie – is het moeilijk optimistisch te blijven.

Dafne Schippers, Tessa van Schagen, Jamile Samuel, Naomi Sedney, Marije van Hunenstijn, Tasa Jiya.

Discipline: Teamsprint, sprint, keirin
Leeftijd: 22 jaar

Elis Ligtlee was vorig jaar de koningin van de EK: ze veroverde vier medailles, waarvan twee keer goud. Bijzonder goed voor de destijds 21-jarige baanrenster, die pas vijf jaar eerder de overstap maakte naar de velodrome. Daarvoor bedwong ze de bulten van de BMX-baan.

Maar toen: boem! Daar lag ze op de grond tijdens de Zesdaagse van Rotterdam in januari. Een hersenschudding en een blauw jukbeen vielen haar ten deel, en haar verwondingen leidden tot een matig WK in maart met slechts een bronzen medaille op de 500 meter.

Het was een niet ideale voorbereiding voor de jonge Nederlandse sprintkoningin, van wie in Rio veel wordt verwacht op de teamsprint, sprint en keirin. Gelukkig heeft ze tijd genoeg gehad om te herstellen, want na het WK werden weinig wereldbekerwedstrijden gereden. De sprintster gaat wel met veel zelfvertrouwen naar haar eerste Spelen. Deze zomer klonk voor haar op de EK voor beloften nog vier keer het Wilhelmus.

Discipline: Omnium
Leeftijd: 33 jaar

Officieel is het een van de vele baandisciplines, onofficieel heeft het omnium de laatste jaren in het baanwielrennen de sprint bedreigd als koningsnummer in het baanwielrennen. En hoe mooi is het dan dat Nederland met Kirsten Wild een door de wol geverfde medaillekandidaat op de zeskamp bezit.

Althans, dan moet de wielrenster zich nog wel verbeteren op de kortste afstand, de 500 meter. Daar verliest ze als vrouw van de lange adem (ze fietst en wint ook regelmatig op de weg) vaak net te veel punten voor een absolute topklassering.

Trouw-columniste Marijn de Vries schreef over hoe Wild zichzelf kan pijnigen: “Ze kan veel volhouden. Halverwege een koers vallen, haar schouder breken en de wedstrijd gewoon uitrijden, bijvoorbeeld. En daarna niet naar de dokter gaan, maar naar een bijeenkomst met sponsors, omdat het nu eenmaal belangrijk is je sponsors te bedanken, toch, ook al verga je van de pijn.”

Discipline: Teamsprint, keirin
Leeftijd: 23 jaar

In zijn jonge jaren schopte Matthijs Büchli regelmatig tegen een balletje. Dat bleek geen succes. Hard fietsen kon hij wel en dus maakte Büchli al op zijn zestiende levensjaar de overstap naar Arnhem. Daar trainde en studeerde hij onder begeleiding. Alles voor een zo goed mogelijk resultaat.

Voor Büchli telt in Rio eigenlijk één onderdeel. Hoewel hij op de lijst staat voor de teamsprint, is de keirin dé plek waar de Santpoorter zich wil bewijzen. Hoe diep zijn liefde voor dat onderdeel is, bewees het feit dat hij vorig jaar naar Japan afreisde, de bakermat van het onderdeel waarbij achter een motorfiets wordt gestart. Daar, tussen al het Japanse geweld, wilde hij hardheid opdoen.

Hardheid heeft hij sowieso nodig. Hij liep in april een scheurtje in een spiertje bij zijn linkerknie op en moest drie weken aangepast trainen. Een lange periode in de voorbereiding van een topsporter. Het is te hopen dat hij fit genoeg aan zijn Rio-campagne kan beginnen.

Discipline: Ploegenachtervolging, teamsprint
Leeftijd: 22 jaar

De jonge Amsterdammer Van ’t Hoenderdaal heeft pech. Hij heeft op de teamsprint grootheden als Hoogland en Bos als concurrenten, waardoor de kans bestaat dat hij zijn plek moet afstaan. Maar, zo is het ook wel weer, de sprinter heeft zijn plek redelijk veilig gesteld.

De Amsterdammer kan in de teamsprint zowel als eerste of als derde renner starten. Veelal wordt hij echter gebruikt om de trein op gang te trekken. Zo reed hij vorig jaar bij de EK, waar Nederland uit het niets eerste werd, een eerste ronde van 17,5 seconde. Goed, heel goed, maar voor Rio waarschijnlijk niet snel genoeg. Daar is een opening van rond de 17 seconden noodzakelijk. Of Van ’t Hoenderdaal dat kan? “Het gaat de goede kant op”, liet hij zich tegen de NOS ontvallen.

Discipline: Ploegenachtervolging
Leeftijd: 21 jaar

Saai staat niet in het woordenboek van Jan Willem van Schip, de 21-jarige coureur uit Schalkwijk. Overal heeft hij wel zijn woordje klaar en zijn leven draait om snelheid. Op de baan, maar ook op de weg.

“Ik omschrijf mijzelf als een sterke beukcoureur”, staat te lezen op het profiel van Van Schip op de site van zijn team CT de Rijke. “Ik zeg altijd: ‘Ik heb een huis met een zolder, en geef graag dikke beuksessies in de polder!”

Die beuksessies krijgen een vervolg in Rio, waar Van Schip deel uitmaakt van de ploegenachtervolging. “Als je gaat ploegenachtervolgen en je voelt gewoon dat de ploeg gaat rollen en dat niemand hem terug laat komen en dat iedereen er alles voor geeft om die snelle tijd te rijden en je rijdt constant rondjes rond de 14,5 seconden. Dat is gewoon ontzettend mooi, echt een kicken gevoel.”

Discipline: Omnium, ploegenachtervolging
Leeftijd: 32 jaar

Tim Veldt is nergens echt goed in. Wel goed, maar niet écht goed. Hij kan alles ‘een beetje’, en daarom is hij ook de ideale man om mee te doen aan het omnium, de zeskamp.

Veldt is ook lid van het team dat aan de ploegenachtervolging meedoet. Met hen was hij de afgelopen maanden op stage in Portugal, om alle facetten van die discipline te perfectioneren. Eerder was er nog enige wrevel, omdat de ploeg liever een echte specialist mee had genomen op de ploegenachtervolging. Destijds was bondscoach Jabic-Jan Bastiaans helder: “Hij is een vaste waarde in die ploeg. Wie 1.02 op de kilometer kan rijden, en 4.21 op de achtervolging, moet altijd in die ploeg. We hebben niemand in Nederland die dat ook kan.’’

Veldt heeft op het omnium kansen op het podium. Bij de WK in Londen in maart stond hij na vijf van de zes afstanden derde (tussen toppers als Mark Cavendish en Elia Viviani), maar liet hij die plek liggen door zich voornamelijk te focussen op plaatsing voor Rio. Met iets meer lef is veel mogelijk, zegt hij zelf.

Discipline:Gemengd dubbel
Leeftijd: 25 jaar

De derde plek tijdens de EK in mei bevestigde voor Jacco Arends wat hij al wist: dat het met de vorm wel goed zit. Arends speelde samen met Selena Piek, met wie hij ook op de Spelen dubbelt. Het tweetal is al samen sinds hun dertiende. Je kan dus wel zeggen dat het tweetal elkaar door en door kent. Een onmisbare factor voor succes, zeiden ze in een interview met Badminton Unlimited.

De 25-jarige Haarlemmer woont al jaren niet meer thuis. Op zijn vijftiende verhuisde hij naar topsportcentrum Papendal, om daar fulltime te trainen. Hij speelde competitie in Duitsland en vloog met Piek de hele wereld rond om genoeg punten te verdienen voor de wereldranglijst.

Na de Spelen gaat Arends terug de studiebanken in, om psychologie te studeren. Wat is dan mooier dat te doen met een goed olympisch resultaat op zak?

Discipline: Dubbel, Gemengd Dubbel
Leeftijd: 24 jaar

In een door Aziaten gedomineerd deelnemersveld is Selena Piek een opvallende verschijning met haar blonde haar. Begon ze als volslagen onbekende, inmiddels heeft ze het respect gewonnen. Ze is een geduchte tegenstandster op de route richting goud. Op de Spelen dubbelt ze twee keer. Met Muskens, en met Jacco Arends in het gemengd dubbel.

Lang en sterk zijn Piek en Muskens niet, zei de Blaricumse in Trouw. “Ik denk niet dat veel mensen super geïntimideerd zijn door onze fysieke verschijning. Daarentegen hebben we veel andere kwaliteiten. We zijn behendig, creatief en snel en we lezen het spelletje goed. Dus op die manier scoren wij onze punten.”

Op de Spelen is de concurrentie enorm, maar gek genoeg toch minder dan bij verschillende Super Series, zei Piek. Daar mogen namelijk per land meerdere teams meedoen, en bij de Spelen maar twee. Er liggen dus kansen.

Discipline: Beachvolleybal
Leeftijd: 39 jaar, 26 jaar
Lengte: 1.96 meter, 2.11 meter

Ze waren de smaakmakers van het WK beachvolleybal vorig jaar in Den Haag: Reinder Nummerdor en Christiaan Varenhorst bereikten de finale, die ze net aan verloren. Voor beide atleten was het zilver wel een bevestiging van wat ze al wisten: eenmaal in topvorm vormt de sportploeg van 2015 een bijna onverslaanbare tandem.

Nummerdor is de veteraan van het duo. Het wordt de vijfde keer dat hij meedoet aan de Spelen. Twee keer deed hij dat in de zaal, Rio wordt de derde keer als beachvolleyballer. Een medaille was hem tot nu toe niet gegeven.

Zijn carrière staat in schril contrast met die van Varenhorst. Voor hem is het de eerste keer dat hij op de Spelen voor Nederland uitkomt. Wat dat betreft heeft hij een goede aan Nummerdor, die ‘op elk moeilijk moment wel weet wat hij tegen me moet zeggen’. Dat is belangrijk, zeker nu Varenhorst vlak voor de Spelen met een keelontsteking kampte. Hopelijk trekt Nummerdor, zelf ook pas hersteld van een knieblessure, hem de olympische flow in.

Discipline: Beachvolleybal
Leeftijd: 26 jaar, 28 jaar
Lengte: 1.83 meter, 1.78 meter

Dat beachvolleybalduo’s niet voor eeuwig zijn, bewijzen Marleen van Iersel en Madelein Meppelink. Beide vrouwen deden ook mee met de Spelen in 2012, maar met andere speelpartners. Het was Meppelink die Van Iersel uiteindelijk vroeg een team te vormen, en met succes. Het tweetal staat inmiddels zesde op de wereldranglijst, ruim voldoende om naar Rio te mogen.

Meppelink kreeg al vroeg een volleybal in handen. Op vakantie naar Frankrijk gingen de netten en ballen altijd mee. Van Iersel moest eerst nog overtuigd worden dat handbal niets voor haar was. Nu is er aan zelfvertrouwen geen gebrek bij de twee atleten. Vorig jaar keken ze verbaasd op toen hun mannelijke collega’s bij het WK niet wilden toegeven dat ze favoriet waren.

Vlak voor Rio trainde het tweetal nog in een speciaal stadionnetje, dat speciaal voor hen werd aangelegd in een dorp vlakbij de Braziliaanse miljoenenstad. Tegen Bureau Sport zeiden ze dat daar Amerikaanse mannen hun sparringpartners vormen. Op die manier kon het duo op hoog niveau trainen.

Discipline: BMX
Leeftijd: 24 jaar

De flamboyante Van Gendt doet voor de tweede keer mee aan de Spelen. Vier jaar geleden werd hij vijfde. Dat kan beter, vindt hij zelf ook. Dan moet hij niet zomaar de baan afrijden, zoals hij op de training weleens doet. Dan ‘vergeet’ hij weleens dat er na die baan een kleine vrije val van drie meter volgt.

Van Gendt is als geen ander bezig met zijn materiaal, vertellen de mensen om hem heen. Hij experimenteert ermee, wil er alles van weten. Waarom op 20 inch wielen rijden, als je ook met 22 inch kan rijden? Inmiddels is de keuze gemaakt: 20 inch wielen zijn toch net iets beter.

In Rio is de keuze duidelijk. Van Gendt gaat voor een medaille. “Hij heeft er zeker zicht op”, zegt bondscoach Bas de Bever. “Twan is een van de grootste durfals. Als hij een gaatje ziet, vliegt hij er zeker in.”

Discipline: BMX
Leeftijd: 20 jaar

Debutant Niek Kimmann maakt ‘volgens kenners’ de meeste kans op een Olympische medaille voor Nederland in het BMX. Na een heel seizoen waarin hij ‘door scherptegebrek’ geen finale haalde, stond de wereldkampioen van 2015 er de afgelopen maanden juist weer wel. Op de WK 2016 werd hij tweede, waarmee hij zich weer nadrukkelijk in de kijker racete.

De 20-jarige Kimmann begon bij zijn ouders achter de boerderij, waar hij en zijn broertje Jurjen een baan konden aanleggen. Inmiddels is de familie verhuisd, maar de baan ging mee: die ligt nu overdekt in een deel van een schuur die vader Kimmann niet gebruikt. “Een vriend van ons is handig met de graafmachine. Wij vertellen wat hij moet doen.”

De laatste twee maanden heeft hij zich niet beziggehouden met de thuisbaan. “Dat mag Jurjen doen. Voor mij ging alle energie in de voorbereiding. Een medaille is het doel.”

Discipline: BMX
Leeftijd: 22 jaar

Laura Smulders won in Londen misschien wel de minst verwachte Nederlandse medaille. Uit het niets veroverde de toen 18-jarige Nijmeegse het brons. In een klap was ze bekend, al had ze geen idee hoe ze daarmee om moest gaan. In het Holland Heineken Huis ‘zwaaide ze maar wat met haar armen’, zoals ze het zelf zei.

Nu, vier jaar later, heeft Smulders meer gewonnen, meer geracet en meer getraind. Die ervaring neemt ze mee naar Rio. “Ik durf wel te zeggen dat ik in de baan de snelste ben. Mijn start was vier jaar geleden prut, die is nu beter. Dat geeft wel vertrouwen.”

Op sportcentrum Papendal werd de Olympische baan grotendeels nagebouwd. Goed om te trainen, maar Smulders had ook wel behoefte aan afwisseling. Daarom trainde ze ook op haar ‘eigen’ baan, in Wijchen: “Het is stom te zeggen, maar het vrouwenparcours lijkt niet echt op Rio. Dus we hebben een uur of vier om de baan daar te verkennen. Daarom wilde ik liever op andere banen trainen. Anders stompt je aanpassingsvermogen ook af.”

Discipline: -75 kilo
Leeftijd: 28 jaar

Actie, reactie. Uithalen, ontwijken. Als bokser Nouchka Fontijn de ring in stapt, vergeet ze alles om haar heen, vertelde ze in Trouw. Alles gaat op instinct.

En ze heeft succes. Ze is de nummer twee van de wereld. Het WK verloor ze in de finale, maar minder zelfverzekerd was ze daarna niet. “Op de Spelen pak ik haar (de Amerikaanse Claresa Shields, red.). Dat weet ik zeker.”

Fontijn, woonachtig in Schiedam, is afgestudeerd fysiotherapeut. Gelukkig heeft ze haar kennis nog niet zelf hoeven gebruiken, al zijn haar wenkbrauwen wel af en toe gescheurd geweest.

Eerst deed ze taekwondo, maar toen ze eenmaal de bokshandschoenen aantrok, was ze verkocht. Nu is ze, samen met Peter Müllenberg, het uithangbord van het Nederlandse boksen. Samen zorgen ze ervoor dat voor het eerst sinds 1992 Nederlanders weer met een chauvinistische blik naar de boksring kunnen kijken.

Discipline: -81 kilo
Leeftijd: 28 jaar

“Het is geen gelukje dat we nu weer meedoen. We horen bij de wereldtop en laten zien dat Nederland weer een boksland is.” Dat zei Peter Müllenberg op de dag dat hij zijn olympische ticket veilig stelde.

Voor het eerst sinds 1992 is Nederland er in de Olympische boksring weer bij op de Spelen. Dat Müllenberg de persoon is die die eer heeft, was vier jaar geleden bijna ondenkbaar. De bokser besloot te stoppen, maar een commandant bij de landmacht, waar Müllenberg destijds werkzaam was, weerhield hem daarvan.

Nu is Müllenberg de nummer vijf van de wereld in de klasse tot 81 kilogram. In Rio mag hij tot de medaillekandidaten worden gerekend. De kans bestaat dat hij, als amateurbokser (kom met die term overigens niet aanzetten bij de boksbond), op de Spelen tegen profboksers komen te staan. Dat is in zijn voordeel, verklaarde hij tegen verschillende media. “Professionele boksers bereiden maanden een gevecht voor. Wij zijn gewend aan drie korte rondes per dag.”

Discipline: Golf
Leeftijd: 30 jaar

Als er een sport was die vooraf werd geteisterd door afzeggingen, dan was het golf. De top 4 van de wereld laat de olympische wedstrijd liggen, uit angst voor het Zika-virus. Dat biedt kansen voor Joost Luiten, die er wel zeker bij is in Rio, in een discipline die voor het eerst sinds 1904 weer olympisch is.

Luiten, die vroeger ook aan schansspringen deed maar daar na een harde val mee stopte, gaat vooral genieten van de beleving om de wedstrijd heen, zo liet hij weten in verschillende media. “Golf blijft golf, maar het is interessant een publiek te bereiken dat geïnteresseerd is juist omdat het olympisch is”, zei hij tegen de NOS.

De Bleiswijker kent tot op heden een prima jaar, met diverse top 10-noteringen. Het Brits Open van half juli, een van de belangrijkste toernooien op de Europese Tour, eindigde echter in een deceptie. Na twee van de vier rondes kon hij zijn tas pakken: hij miste de cut. Bij de Spelen laat hij dat niet gebeuren. “Voor mij is dit een van de toernooien waar ik het meest naar heb uitgekeken.”

De Nederlandse handbalvrouwen doen voor het eerst mee aan de Olympische Spelen. Door de tweede plaats op het WK in Herning en een geslaagd kwalificatietoernooi in Metz bemachtigde de formatie van bondscoach Henk Groener het olympisch ticket. Ondanks de status van debutant geldt Nederland als een serieuze medaillekandidaat in Rio.

Het WK, waar Oranje alleen Noorwegen voor zich moest dulden, was sterker bezet dan het olympisch handbaltoernooi. De Nederlandse speelsters staan, op één na, allemaal onder contract bij sterke buitenlandse ploegen. Alleen Michelle Goos speelt bij VOC in Amsterdam.

Grote ster van het team is Nycke Groot, die in Hongarije actief is bij Győri ETO KC. De 28-jarige Noord-Hollandse opbouwspeelster eindigde als derde in de verkiezing van beste handbalster van de wereld in 2015. Nederland is in Rio ingedeeld in de poule met Frankrijk, Argentinië, Zuid-Korea, Zweden en Rusland. De eerste wedstrijd is op zaterdag 6 augustus tegen Frankrijk.

Met de Europese titel van vorig jaar veroverden de Nederlandse hockeyers na acht jaar eindelijk weer een grote prijs. In de finale in Londen werd gewonnen van Duitsland, dat Nederland vier jaar geleden tijdens de Spelen in de Britse hoofdstad van de hoogste plek op het erepodium afhield. Met Max Caldas als bondscoach gaat Oranje in Rio voor het hoogst haalbare: goud.

Opvallende naam in de selectie van zestien spelers is die van Jorrit Croon, de pas zeventienjarige speler van HGC. Heel speciaal voor hem is dat hij 9 augustus zijn achttiende verjaardag viert, op de dag dat Nederland in actie komt tegen Canada. Naast Canada zijn Argentinië, Duitsland, Ierland en India de tegenstanders van Oranje, dat de olympische campagne op zaterdag 6 augustus begint tegen Argentinië. In de aanloop naar zijn derde en laatste Spelen werd aanvoerder Robert van der Horst van Oranje Zwart tot beste hockeyer van 2015 gekozen.

Discipline: -63 kilo
Leeftijd: 29 jaar

Anicka van Emden had de laatste jaren zo mee kunnen doen in een soap. Vier jaar geleden werd een olympisch debuut haar door de neus geboord omdat de judobond de voorkeur gaf aan de oudere Elisabeth Willeboordse, vorig jaar maakte ze zelf een blunder waardoor ze een dopingcontrole miste. Dat werd uiteindelijk afgedaan als een misverstand, maar het kostte twee maanden aan kostbare trainingstijd én een mogelijke afvaardiging voor Rio.

Zo ver kwam het niet, en Van Emden (29) maakt in Rio haar debuut op de Spelen. De ‘bronzen’ Van Emden (niemand behaalde zo veel derde plaatsen als zij) behoort in de klasse tot 63 kilo tot de top van de wereld.

Tijdens het EK afgelopen april in Kazan werd ze (hoe kon het ook anders) derde, een plek die ze bij de Masters in Mexico opnieuw in de wacht sleepte. Dat leverde haar zoveel punten op voor de wereldranglijst, dat ze een goede loting kreeg in Rio. Dat leverde resultaat op. Na meerdere goede partijen eindigde ze met brons in haar handen. Ze noemde het de mooiste derde plek uit haar carrière.

Discipline: +78 kilo
Leeftijd: 24 jaar

Het olympisch jaar verliep voor Tessie Savelkouls bepaald niet gladjes. Begin dit jaar was er discussie over haar trainer, Mark Earle, die op non-actief werd gesteld. Daardoor moest Savelkouls, de judoka die meedoet in de categorie boven de 78 kilo, verschillende wedstrijden judoën zonder coach aan de kant.

Heel tevreden was Savelkouls, geboren in Appeltern, daar niet mee. Ze moest vanuit Nijmegen naar Eindhoven en Heerenveen reizen, iets wat zeker niet eenvoudig was. Toch wist ze haar resultaten stabiel te houden. Bij de Masters in Mexico werd ze zevende, haar laatste resultaat voor Rio. Daar maakt ze haar debuut, een medaille wordt niet meteen verwacht.

Noem Savelkouls overigens geen ‘zwaargewicht’. Aan die term heeft ze een hekel, omdat het doet voorkomen dat ze dik is. Er zijn veel zwaardere vrouwen waar ze tegen moet judoën, zegt ze altijd maar.

Discipline: -78 kilo
Leeftijd: 30 jaar

Ze staat zesde op de wereldranglijst, won vorig jaar de EK en werd in augustus derde op de WK. Goede resultaten, die Marhinde Verkerk op zeker naar Rio leken te sturen. Maar daar was ook Guusje Steenhuis, die zo goed judode dat ze inmiddels derde staat op de wereldranglijst. Wie zou de voorkeur krijgen van de bond?

Het werd Verkerk, besloot de bond in februari. Toch opvallend, want Steenhuis leek lange tijd de betere van de twee. Maar Verkerk was ervaren en meer gelauwerd. Bovendien stond ze er op de grote toernooien. Daarom mag Verkerk zich voor de tweede keer bewijzen. In Londen mocht ze op voor brons, maar verloor. Dat moet deze keer beter, hield ze zich voor.

Op 11 augustus mag Verkerk de mat op. Aan die datum denkt ze al ruim een jaar elke dag. Ze hoopt op een flow, schreef ze, op de manier waarop ze in 2009 wereldkampioen werd. “Dan kan alles.”

Discipline: -100 kilo
Leeftijd: 31 jaar

Henk Grol is een oermens. Als hij op kracht kan trainen, doet hij het. Het leverde Henk Grol in zijn carrière twee olympische medailles op. In Peking en Londen werd hij derde. Dat moét deze Spelen beter.

Want ook dat tekent Grol: hij loopt over van zelfvertrouwen. Als het even minder gaat, dan wint hij weer (bijvoorbeeld bij de EK dit jaar) en is alles goed. De laatste maanden deed hij niet mee met grote internationale toernooien. Het kan hem een slechte loting opleveren, omdat hij minder punten verzamelde voor de ranglijst en daardoor tegen een hoger geplaatste tegenstander kan komen te staan. Het maakt Grol niets uit. “Als ik meteen tegen de nummer 1 sta, dan ligt hij er alvast uit in de eerste ronde.”

Het niet spelen van grote wedstrijden betekent ook dat Grol zonder blessure aan Rio kan beginnen. Een opluchting, want ook het krachtmens gaat kapot. En vaak ook. Maar een fitte Grol kan de hele wereld aan. “Ze zeiden dat ik al was afgeschreven, maar ik ben elk toernooi goed.”

Discipline: -60 kilo
Leeftijd: 31 jaar

Als iemand vier jaar geleden bij de Olympische Spelen van Londen baalde van zijn prestatie, dan was het judoka Jeroen Mooren. Zonder echt actief te judoën verloor hij in de eerste ronde, nadat de scheidsrechters zijn Israëlische tegenstanders op punten de betere vonden.

Die teleurstelling maakte dat Mooren doorging tot Rio en zijn studie geneeskunde op de lange termijn schoof. Wel bleef hij in Nijmegen wonen, omdat hij daar nu eenmaal studeerde. Dat maakte de tripjes naar Haarlem, waar hij ook trainde, een stuk langer.

Dit jaar is het studiesucces al binnen voor Mooren. Op 28 juni legde hij de eed af. Er staat dus een basisarts op de Olympische judomat. Als lichte judoka, Mooren komt uit in de categorie onder de zestig kilo, mag de Nijmegenaar meteen op de eerste wedstrijddag in Rio de tatami op. Dat klinkt toch goed, medaillekansen op dag 1.

Discipline: -81 kilo
Leeftijd: 20 jaar

De jongste mannelijke judoka op de Spelen voor Nederland ooit. Die prijs heeft de twintigjarige Frank de Wit alvast binnen. Als benjamin van de groep krijgt hij veel advies van de routiniers Grol en Elmont. Daar leerde hij in de voorbereiding veel van, zei hij in Helden.

Want af en toe is De Wit nog iets te onervaren. Bij de WK van vorig jaar volgde hij niet het tactische plan, omdat hij iets te gedreven was. Het kwam hem op een donderspeech van zijn coach te staan.

De Wit is ook de man van de rituelen, zei moeder Desiree tegen TYM. Hij heeft een lijstje in zijn telefoon dat hij tot op de letter volgt. Een van de belangrijkste rituelen:  voor een toernooi gaat hij naar de kapper.

De carrière van De Wit schiet als een komeet omhoog. Drie jaar geleden stond hij namelijk nog op het EK kadetten. Nu in Rio, waar het vooral een leerschool voor hem wordt. Maar wellicht zorgt hij in de olympische ambiance voor een enorme stunt.

Discipline: Mountainbiken
Leeftijd: 32 jaar

Hoewel hij niet opvalt, is Rudi van Houts al acht jaar een vaste waarde in de Nederlandse equipe voor de Spelen. De mountainbiker was er in Peking en Londen al bij, maar kon nooit overtuigen. Dit jaar is een plaats in de top tien de doelstelling, een plek die hij bij de testwedstrijd in Rio vorig jaar ook behaalde.

Het olympisch jaar ging Van Houts in onder de vleugels van Bart Brentjes, de laatste winnaar van een Nederlandse medaille in het mountainbiken. Samen met Brentjes trainde Van Houts om nog beter te zijn op de stenen, boomstronken en zandheuvels in Rio. Voor de klammende hitte was hij niet bang. Daar is hij goed in, liet hij vooraf weten.

Hoe specialistisch de sport van Van Houts is, bewees de queeste van veldrijder Mathieu van der Poel. Die probeerde in april ook op de mountainbike Rio te halen, maar moest erkennen dat de sport te moeilijk was voor hem. Daarom is Van Houts de enige mannelijke Nederlandse mountainbiketroef, zoals hij dat al bijna zijn hele leven is.

Discipline: Springen
Leeftijd: 43 jaar
Paard: Zenith SFN

Jeroen Dubbeldam is de enige Nederlandse springruiter die zich olympisch kampioen mag noemen. In 2000 veroverde hij goud met De Sjiem in Sydney. Het is voor het eerst dat hij sinds dat succes terugkeert op de Spelen. Een jaar na zijn olympische triomf schreef Dubbeldam met deze legendarische schimmel de Grote Prijs van Aken op zijn naam.

De Twentse springruiter is ook de enige Nederlandse wereldkampioen. In 2014 veroverde hij met Zenith SFN in het Franse Caen de individuele gouden medaille en won hij ook goud met het team. Een jaar later werd Dubbeldam met Zenith SFN zowel met het team als individueel Europees kampioen. De goede prestaties uit de voorbije jaren, individueel en met het team, vormen voor Dubbeldam geen garantie voor succes in Rio. “Onze verwachtingen zijn hoog, maar dan kun je diep vallen.” Dubbeldams paard, Zenith SFN, is een twaalfjarige ruin. De 43-jarige Dubbeldam runt in Weerselo de springstal ‘De Sjiem’.

Discipline: Team springen
Leeftijd: 28 jaar
Paard: VDL Groep Verdi TN NOP

Het springtalent heeft Maikel van der Vleuten niet van een vreemde. Vader Eric was één van de meest gelouterde springruiters van Nederland. In 2011 en 2013 namen vader en zoon deel aan de EK’s in Madrid en Herning. In het jaar tussen beide Europese kampioenschappen beleefde de 28-jarige Maikel zijn sportieve hoogtepunt. Met het team veroverde de springruiter uit Someren de olympische zilveren medaille op de Spelen van Londen.

Van der Vleuten rijdt al zes jaar op VDL Groep Verdi TN NOP, een veertienjarige hengst, die hij in 2010 van zijn vader overnam. Ruiter en paard vormen een echte twee-eenheid. Van der Vleuten heeft altijd gezegd dat hij zonder Verdi nooit de topruiter zou zijn geworden die hij nu is. Hij omschrijft Verdi als een eerlijk paard dat nooit onverwachte dingen doet. In tegenstelling tot Maikel haalde vader Eric nooit de Olympische Spelen. Samen runnen zij een stal in Someren.

Discipline: Dressuur
Leeftijd: 36 jaar
Paard: Jericho Parzival

Adelinde Cornelissen en Jericho Parzival zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De 36-jarige amazone uit Nijkerk en de 19-jarige ruin werken al ruim een decennium met elkaar. Tijdens de Spelen van 2012 in Londen behaalde het koppel de zilveren medaille. Wim Ernes, bondscoach van de dressuurploeg, zag daarna geen toekomst meer in de combinatie.

Parzival moest plaats maken voor de jongere generatie. De Spelen van Rio leken verder weg dan ooit, maar Cornelissen twijfelde nooit aan haar trouwe oudgediende. Na hard werken werd het paard weer fit en gloorde er hoop. Johan Rockx, de vervanger van de zieke Ernes, zag wel potentie in de combinatie.

Op de CHIO in Rotterdam bewees Cornelissen op Parzival dat ze helemaal terug waren. Op de NK in Ermelo pakte Cornelissen met de derde plek in het eindklassement een ticket naar Rio. Daar krijgt Parzival zijn gedroomde afscheid. Paarden zijn vanaf twintig jaar bejaard en moeten dan met pensioen.

Discipline: Dressuur
Leeftijd: 42 jaar
Paard: Glock’s Johnson

De in het Zeeuwse Westkapelle geboren Hans Peter Minderhoud is een vaste waarde in het Nederlandse dressuurteam. Na het Olympisch zilver van Peking (2008) maakte hij indruk op het EK van 2015 in Aken. Met de ploeg pakte hij, in het zadel van Glock’s Johnson, goud in de landenwedstrijd en individueel greep hij brons in de Grand Prix Special. Met Flirt haalde hij in Stockholm, Londen, Amsterdam en Den Bosch een hoog niveau.

Het absolute hoogtepunt vormde dit jaar de overwinning in de wereldbekerfinale in Gothenburg. Het was de tweede wereldbeker in huize Minderhoud-Gal. Zijn levenspartner Edward Gal won de wereldbeker in 2010 met Totilas.

Dat het ook mis kan gaan, liet Minderhoud zien tijdens de laatste editie van het CHIO in Rotterdam. Aan het einde van zijn Grand Prix Special stuurde hij Glock’s Johnson, een veertienjarige hengst, de verkeerde kant op. “Het arme dier had een amateur op zijn rug”, zei de in Oosterbeek woonachtige Minderhoud.

Discipline: Eventing
Leeftijd: 29 jaar
Paard: Rumour Has It NOP

Merel Blom, geboren in Aalten, is een ervaren amazone, die Nederland al op vele kampioenschappen heeft vertegenwoordigd. Met als hoogtepunt een bronzen teammedaille op de Wereldkampioenschappen van 2014 in het Franse Caen met Rumour Has It NOP.

Met deze teamprestatie kwalificeerde Nederlandse zich rechtstreeks voor de Olympische Spelen van Rio. In 2012 werd Blom (29) voor twee maanden geschorst na een gele kaart tijdens de cross country in het Italiaanse Vairano. De schorsing werd later opgeheven, maar door alle beslommeringen eromheen miste Blom de Spelen van Londen. Blom vond destijds dat ze niet voldoende gesteund werd door de bond, maar die periode is nu afgesloten.

Voor Rio kon bondscoach Martin Lips niet om haar heen. Niet alleen vanwege de vorm van de amazone, maar ook omdat er amper genoeg goede combinaties zijn om het team rond te krijgen. Blom heeft het paardrijden altijd gecombineerd met een studie rechten aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

Discipline: Eventing
Leeftijd: 45 jaar
Paard: ACSI Peter Parker

Dat Alice Naber-Lozeman in de eventingsport terecht kwam was geen verrassing. Zowel haar vader Gerrit Lozeman (1969), haar broer Henk Jan (2005) als ook haar echtgenoot Gert Naber (2001) werden gehuldigd als Nederlands kampioen. Zelf behaalde de 45-jarige ruiter uit Biddinghuizen zevenmaal de nationale titel.

Naber maakt in Rio haar olympisch debuut met ACSI Peter Parker, de veertienjarige ruin met wie ze de afgelopen vier jaar op rij Nederlands kampioen werd. De amazone uit Flevoland maakte in 1992 al kans om naar de Spelen van Barcelona te gaan, maar toen brak ze een been. Later werd haar paard Watermill Dream verkocht. Het dier deed vier jaar later in Atlanta mee en werd het jaar erna Europees kampioen. Maar niet met Naber in het zadel, maar met de Duitse Bettina Hoy. In 2012 was Naber ook al dichtbij deelname aan de Olympische Spelen in Londen, maar toen raakte haar paard geblesseerd. Nu is het dan eindelijk zover.

Als enige boot uit de olympische roeivloot heeft de vrouwenacht in Rio een medaille te verdedigen. In Londen legde de boot beslag op brons, de enige plak die de Nederlandse roeiafvaardiging vier jaar geleden wist te bemachtigen.

Maar de route naar de Spelen verliep niet zonder problemen. Op de WK van vorig jaar in Aiguebelette plaatste de boot zich tijdens de voorwedstrijd als een raket voor de finale. Aan die eindstrijd deden zes boten mee en alleen de laatste plek leverde geen ticket voor Rio op. En juist op die plek eindigde de vrouwenacht.

Op het kwalificatietoernooi dit jaar in Luzern faalde de boot niet. Met de tweede plaats achter Roemenië werd het olympisch startbewijs in de wacht gesleept. Claudia Belderbos is het enige lid van de vrouwenacht die in 2012 brons haalde in Londen. Haar ploeggenoten nu zijn: Wianka van Dorp, Lies Rustenburg, José van Veen, Ellen Hogerwerf, Sophie Souwer, Monica Lanz, Olivia van Rooijen en stuurvrouw Ae-Ri Noort.

Ilse Paulis en Maaike Head hebben in de lichte vrouwen dubbeltwee een enorme progressie doorgemaakt. Op de WK van vorig jaar in Aiguebelette eindigden zij als veertiende en leken de Spelen van Rio verder dan ooit. Maar Paulus en Head bleven in elkaar geloven en dit jaar roeiden zij zich in de prijzen. In Brandenburg werd de Europese titel veroverd, in Luzern werd het olympisch kwalificatietoernooi gewonnen en ook de wereldbekerwedstrijd in Poznan leverde goud op. In de Poolse stad vestigden ze zelfs een wereldrecord: 6.47,69 minuten.

Paulis (23) maakt zich op voor haar eerste Spelen, terwijl Head (32) in 2012 al olympische ervaring opdeed. In Londen werd ze met Rianne Sigmund tweede in de B-finale. De voorbereiding op Rio werd in april onderbroken, nadat Head bij een fietsongeluk twee ribben brak. Het herstel van de afgestudeerd arts verliep voorspoediger dan verwacht en ze zat op tijd weer in de boot.

Twintig jaar na het historische olympische goud van de Holland Acht in Atlanta hoopt de mannenacht weer op een medaille in Rio. Na de mislukte WK van 2014 op de Bosbaan werd de bezetting van de boot drastisch gewijzigd.

Met Dirk Uittenbogaard, Boaz Meylink, Kaj Hendriks, Boudewijn Röell, Olivier Siegelaar, Tone Wieten, Mechiel Versluis, Robert Lücken en stuurman Peter Wiersum aan boord ging het weer stroomopwaarts met het voormalige vlaggenschip van het Nederlandse roeien. In 2015 werd de acht derde op de mondiale titelstrijd in Aiguebellette, waarmee kwalificatie voor de Spelen van Rio werd veiliggesteld. Dit jaar werd goud gepakt op de wereldbekerwedstrijden in Varese en Luzern. De zesde plaats op de EK in Brandenburg viel enigszins tegen. Van de huidige bemanning maakten alleen Siegelaar en Wiersum deel uit van de acht die tijdens de Spelen van 2012 in Londen als vijfde eindigde.

Mitchel Steenman en Roel Braas vormen pas sinds veertien maanden de bemanning van de twee-zonder. Steenman moest op zoek naar een nieuwe partner omdat zijn vaste maat Rogier Blink met een rugblessure kampte. En Roel Braas wilde na de dood van zijn vader Huub niet verder in de skiff. De hovenierszoon uit Breezand voelde zich plots eenzaam in de eenmansboot.

Steenman (lid van Skadi) en Braas (Okeanos) werden aan elkaar gekoppeld in de twee-zonder en de successen bleven niet lang uit. Het tweetal, in Rio gecoacht door Eelco Meenhorst, plaatste zich tijdens de WK van 2015 in Aiguebelette voor de Spelen. Bij de grote wedstrijden van dit jaar, de wereldbekers in Varese (zilver) en Luzern (zilver) en de EK in Brandenburg (brons) viel de boot in de prijzen. Door die successen denkt het duo dat ook in Rio een medaille mogelijk is. Steenman en Braas zaten in de acht die vier jaar geleden in Londen als vijfde eindigde.

Sport: Degen
Leeftijd: 32 jaar

Hij moest alles zelf regelen, schermer Bas Verwijlen. Een breuk met zijn bondscoach vorig jaar leidde ertoe dat de 32-jarige politieagent zich zonder financiële steun van sportbond NOC-NSF moest proberen te plaatsen voor Rio. Met behulp van sponsors wist hij uiteindelijk zo’n honderdduizend euro bijeen te sprokkelen, genoeg om de toernooien te spelen die hij nodig had.

Verwijlen koos in die periode zijn vader als coach, met wie hij al eerder successen had behaald. En met zijn vader klom Verwijlen langzaam weer naar de top toe. In maart wist hij bij de Grand Prix in Boedapest plaatsing af te dwingen. Zijn handelsmerk, de uitzinnige schreeuw, is daarom ook op de mat in Rio te zien.

In Rio wil Verwijlen het beter doen dan in zijn twee eerdere deelnames. In Peking (2008) haalde hij de achtste finale, in Londen kwam hij niet door de tweede ronde heen. Vertrouwen heeft hij wel. “Als ik in topvorm ben, zijn er weinig schermers beter dan ik. Daar ben ik van overtuigd.”

Disicpline: Driemeterplank
Leeftijd: 26 jaar

Voor het eerst in 24 jaar staat er weer een Nederlandse schoonspringster op de Olympische Spelen. Uschi Freitag (26) plaatste zich op de driemeterplank, na een zilveren medaille op het EK afgelopen zomer. Dat was de eerste schoonspringmedaille voor Nederland op een internationaal toernooi in 21 jaar.

Freitag is een van de grote onbekenden in de Nederlandse Rio-equipe. Ze groeide op in Aken, kreeg geen financiële ondersteuning toen ze probeerde voor Nederland uit te komen, maar uiteindelijk leidde niets haar af.

Dankzij haar kwalificatie kreeg ze van het NOC-NSF een topsportbijdrage. Daarmee kan ze de benzinekosten betalen. Na Rio is ze weer op haar ouders aangewezen.

Bijna was het leven van Freitag heel anders gelopen. Op twaalfjarige leeftijd brak ze bij een sprong op een trampoline haar nek. Ze heeft daar niet heel veel last meer van, vertelde ze in Trouw. Maar de tienmeterplank slaat ze, uit veiligheidsoverwegingen, liever over. Gelukkig zijn vanaf drie meter ook genoeg salto’s te springen.

Discipline: +67 kilo
Leeftijd: 26 jaar

Let op de spinning kick van Reshmie Oogink tijdens de olympische taekwondowedstrijden. De actie waarbij ze om haar as draait en dan het pantser of het hoofd van de tegenstander probeert te raken, is een van de specialiteiten van de Hengelose.

Oogink wist zich in januari al verzekerd van de Spelen in de klasse boven de 67 kilo, en heeft dus tijd genoeg gehad om zich voor te bereiden. Toch was januari het allerlaatste plaatsingsmoment voor Oogink. In december was ze op 8 seconden na zeker van Rio, toen een dubieuze score van haar tegenstandster de stand in die wedstrijd toch gelijk trok. Na afloop verklaarde ze even helemaal kapot te zitten. Dat ze het dan een maand later toch redde, zorgde voor grote ontlading.

In de voorbereiding op Rio trainde ze even mee met de Cubaanse taekwondoka’s. Ze komt pas de laatste week in actie, dus ze mist de openingsceremonie. Niet dat ze dat heel erg vindt. Alles draait om die ene dag.

Discipline: Landenwedstrijd, Individueel
Leeftijd: 43 jaar

Tafeltennis is een ervaringssport, zei Li Jiao twee jaar terug in Trouw. Zelf is ze daar het beste voorbeeld van. Met haar 43 jaar is ze een van de oudste voor Nederland uitkomende atleten.

Jiao, geboren in China, kwam in 1999 op haar 26^e naar Nederland, op verzoek van een vereniging uit Heerhugowaard. Opvallend, want ze had al vijf jaar niet meer gespeeld. Toch bleek ze het talent te beschikken om nog jaren door te gaan. Ook opvallend: ze vond rijtjeshuizen grappig en kende Nederland alleen via Marco van Basten.

Vijf jaar later nadat ze op Schiphol landde, kreeg ze een Nederlands paspoort. Als Nederlandse bereikte ze de mondiale top. Ze plaatste zich voor Rio door haar overwinning op de Europese Spelen vorig jaar. Daar versloeg ze in de finale vriendin en teamgenoot Li Jie. Het doel is in Rio dat huzarenstukje te herhalen. Maar de concurrentie is groot, vooral van haar voormalige landgenoten uit China.

Discipline: Landenwedstrijd
Leeftijd: 22 jaar

Met haar 22 jaar is Britt Eerland veruit de jongste van de drie tafeltennissters die in Rio de landenwedstrijd gaan spelen. En de enige die in Nederland geboren is: in Schiedam.

Op jonge leeftijd was Eerland al Europees juniorenkampioen. Haar valkuil is haar mentale gesteldheid. Drie jaar geleden brak ze nog haar hand, toen ze uit frustratie met haar batje tegen de tafel sloeg. Inmiddels gaat het beter, al laat ze zich soms nog te veel afleiden, zei ze ook zelf in een van haar blogs voor Waterwegsport. Tijdens een wedstrijd in Zuid-Korea ‘kwam alles voorbij’. “Dat is niet bepaald handig tijdens een wedstrijd. Op een gegeven moment zei ik tegen mezelf: ‘Britt jij moet het doen en niemand anders, en daar ging ik!’”

Met het Nederlands team (naast Eerland Li Jie en Li Jiao) behaalde Eerland vorig jaar zilver op de Europese Spelen. Een herhaling in Rio zou voor Eerland het absolute hoogtepunt in haar carrière zijn.

Discipline: Single, Dubbel
Leeftijd: 29 jaar

Vlak nadat Robin Haase zijn tweede ATP titel in het Oostenrijkse Kitzbühel had verdedigd, vertrok hij in 2012 naar het gras op Wimbledon voor de Olympische Spelen. Het lukte hem niet om ook daar te zegevieren. In het enkelspel lag Haase er al in de eerste ronde uit en ook in het dubbelspel kon hij met zijn partner Jean-Julien Rojer geen potten breken.

Vier jaar later hoopt Haase op een beter resultaat na een moeilijke periode in zijn leven. De ex-coach van Haase zit vast voor verdenking van moord op de zakenman Koen Everink, waarmee Haase goed bevriend was. Haase bereikte onlangs nog de finale van het ATP toernooi in Gstaad, waarin hij in de eindstrijd in twee sets verloor van de Spanjaard Feliciano López. De 29-jarige Hagenaar vormt met Rojer een sterk koppel in het dubbelspel, maar de Antilliaan kampte de laatste tijd met wat blessureleed.

Discipline: Dubbel, Mixed dubbel
Leeftijd: 34 jaar

De eindzege in het dubbelspel op Wimbledon was voor Jean-Julien Rojer vorig jaar het mooiste moment uit zijn carrière. Gemotiveerd door het succes won hij met zijn Roemeense dubbelpartner Horia Tecau ook de World Tour Finals, het officieuze wereldkampioenschap voor tennissers. Na dat succes kwam het zwarte gat: de twee raakten in een vormdip. Rojer kreeg last van blessures en zocht naar zijn zelfvertrouwen.

Op de Olympische Spelen in Rio hoopt de 34-jarige Antilliaan weer de goede kant op te gaan met Robin Haase in het dubbelspel en Kiki Bertens in het gemixte dubbelspel. Vier jaar geleden, toen hij nog maar net voor Nederland uit mocht komen, lag Rojer er al in de eerste ronde uit, toen ook aan de zijde van Haase. Rojer moet vlak na de openingsceremonie tennissen, maar eiste dat hij toch achter de vlag het stadion in Rio in wilde lopen.

Discipline: Vrouwenteam
Leeftijd: 21 jaar

Ze scheurde alle banden in haar rechterenkel af. Werd er later aan geopereerd. Kreeg vervolgens een ernstige rugblessure en toen ze net weer fit was knapte er iets in haar hamstring. Turnster Céline van Gerner heeft sinds de Olympische Spelen van Londen, waar ze met een puntentotaal van 57,232 twaalfde werd in de meerkampfinale en daarmee de beste Nederlandse turnster op de Spelen ooit werd, veel in de kreukels gelegen. Op uitzondering van de Europese Spelen in Bakoe, waar ze derde werd in de landenwedstrijd, turnde ze geen grote toernooien meer sinds de WK in het Chinese Nanning in 2014.

De 21-jarige turnster is net op tijd fit voor de Spelen en turnde zich precies op het goede moment in het team dat Nederland in Rio vertegenwoordigt. Maar pijnvrij, zo kun je haar niet noemen. Haar rug doet elke dag zeer. Ze leerde leven met de slijtage die het gevolg is van jarenlang turnen op het hoogste niveau. In Rio wil ze nog één keer schitteren.

Discipline: Vrouwenteam
Leeftijd: 17 jaar

In Rio speelt ze een soort zombie die te vroeg dood is gegaan, nog lang niet is uitgespeeld en uit zijn graf komt om nog wat mensen te treiteren. Turnster Eythora Thorsdottir houdt van acteren. Haar vloeroefening heeft altijd een thema. Op de WK vorig jaar in Glasgow speelde ze een verveeld prinsesje. De telg van IJslandse ouders, die in Rio haar 18^de verjaardag viert, imponeerde daar met een prachtige oefening op vloer.

Choreografisch wonder Patrick Kiens, zijn roots liggen in de theaterwereld, bedenkt de artistieke hoogstandjes van zijn pupil. Op de NK van dit jaar liet Thorsdottir zien dat ze niet alleen uitblinkt in elegantie, maar ook in korte tijd moeilijke sprongen aan kan leren met haar tengere lijf. Op sprong liet Thorsdottir een yuchenko dubbel zien, een arabier flikflak met gestrekte salto en een dubbele schroef. Een grote meerwaarde voor haar meerkamp, waarop ze een nationaal record haalde met 58,058 punten. Met dat eindtotaal zou ze op de WK in Glasgow vijfde zijn geworden.

Discipline: Vrouwenteam
Leeftijd: 24 jaar

Haar balkje, noemt ze het turntoestel van vijf meter lang, tien centimeter breed en 1,25 meter hoog liefkozend. Sanne Wevers houdt van de evenwichtsbalk. Het onvoorspelbare. Een klein foutje en je ligt eraf. Het verschil tussen roem en anonimiteit is flinterdun op het toestel waarop Wevers vorig jaar op de WK in Glasgow een historische zilveren plak haalde.

Na tegenslagen valt voor de tweelingzus van turnster Lieke Wevers – Sanne is 6 minuten ouder – in de nadagen van haar turncarrière alles op zijn plek. Verlost van de pijn in haar schouder en enkel wint Wevers vorig jaar op de EK in Montpellier met brons op brug haar eerste medaille op een belangrijk titeltoernooi. Het mooiste moet dan nog nog komen. Nadat de zusjes samen met trainer en vader Vincent Wevers worden verbannen uit de turnhal in Almelo vanwege een conflict met het bestuur, vinden ze in Heerenveen het geluk terug. Ver weg van moeder Gemma en hond Joya in Oldenzaal worden nieuwe artistieke hoogstandjes geoefend.

Om in Rio op het podium te komen heeft Sanne Wevers een ingewikkelde opsprong aan haar oefening toegevoegd, met een arabier flikflak. Ze hoopt dat het genoeg is voor eeuwige roem op haar balkje.

Discipline: Mannenteam
Leeftijd: 33 jaar

In Athene tijdens de Spelen van 2004 was Yuri van Gelder er al bij als vrijwilliger. Tussen zijn voorbeelden droomde hij van deelname in Peking, maar het liep anders voor de wereldkampioen ringen van 2005. Van Gelder kwalificeerde zich niet en miste ook Londen in 2012.

Toen Epke Zonderland zijn gouden oefening voltooide aan de rekstok, zat Van Gelder symbolisch alvast in Brazilië. In het land waar zijn vriendin vandaan komt zette hij alvast de knop om naar Rio. Daar zouden alle puzzelstukjes op de juiste plek moeten vallen. Met het halen van een teamticket was de plek van Van Gelder meteen veiliggesteld, want de ringenturner is op 33-jarige leeftijd nog altijd van wereldniveau. Al haalde hij sinds 2009 geen medailles meer op grote toernooien, Van Gelder was er met een paar vierde plekken wel vaak dichtbij. Op de plek waar hij zich thuis voelt, het eten lekker vindt en de taal spreekt, hoopt hij op olympisch succes.

Discipline: Mannenteam
Leeftijd: 29 jaar

Als er één plek was waar Jeffrey Wammes vier jaar geleden niet had willen zitten, was het de rechtszaal. Maar hij kon niet anders met de onduidelijke reglementen over welke turner er voor Nederland naar de Olympische Spelen in Londen zou mogen. Wammes won de zaak, maar raakte geblesseerd, Epke Zonderland toonde alsnog vormbehoud en werd de man die naar de Spelen ging. De rest is geschiedenis.

Wammes keek naar de gouden vlucht van Zonderland aan de rekstok en hoopte dat hijzelf vier jaar later, op 29-jarige leeftijd, nog een kans zou maken op olympische deelname. De turnbond KNGU bedacht voor de weg naar Rio een nieuwe kwalificatieprocedure om te voorkomen dat gymnasten naar de rechter moesten stappen om dat ene felbegeerde ticket te krijgen. Maar het bleek overbodig. Met het binnenhalen van het historische teamticket, Nederland stuurt voor het eerst sinds 1928 een mannenteam, waren er vijf tickets te vergeven.Wammes’ droom kwam toch nog uit.

Discipline: Triatlon
Leeftijd: 25 jaar

1,5 kilometer zwemmen, 40 kilometer fietsen en 10 kilometer hardlopen. Atlete Rachel Klamer doet het binnen twee uur. De vrolijke in Zimbabwe geboren atlete is een van de meest allrounde Nederlandse atleten.

Londen 2012 ging voor Klamer niet naar behoren. Ze lag na het zwemmen al op grote achterstand en eindigde als 36^e. Dit jaar is alleen meedoen niet goed genoeg. Een topklassering is dat wel, zei ze tegen RTV Oost. De laatste jaren bieden de resultaten hoop. Drie jaar geleden werd ze Europees kampioen en Klamer ging de boeken in als de eerste sporter die voor Nederland bij de Europese Spelen een medaille haalde (zilver).

Wil ze de topfavoriete verslaan, de Amerikaanse Gwen Jorgensen, dan moet ze zich vooral focussen op de tien kilometer hardlopen. Daar verliest ze nog minuten, terwijl ze zowel zwemmend als fietsen goed bij kan blijven. Ze heeft er in ieder geval alles aan gedaan: vanaf 12 juni is ze niet meer thuis geweest, maar vloog ze van trainingskamp naar trainingskamp. Dat moet wel resultaat opleveren.

De Nederlandse Lange Vrouwen maken voor het eerst sinds twintig jaar deel uit van de olympische elite. In 1996 in Atlanta werden de volleybalsters vijfde. De plaatsing voor Rio mag voor een groot deel worden toegeschreven aan Giovanni Guidetti, die vorig jaar werd aangesteld tot bondscoach. In korte tijd smeedde de bevlogen Italiaan het team tot een hecht collectief met veel individuele kwaliteiten.

Vorig jaar werd Nederland tweede op het EK en via de kwalificatietoernooien in Ankara en Tokio werd de poort naar Rio geopend. Met Lonneke Sloetjes heeft Oranje een van de beste diagonaalspeelsters van de wereld in huis. De 25-jarige Achterhoekse speelt bij Fenerbahce, de club van Guidetti. Sloetjes werd tijdens de World Grand Prix van dit jaar gekozen in het dreamteam. Nederland begint op zaterdag 6 augustus in het Ginásio do Maracanãzinho tegen China. De andere tegenstanders in de poule zijn: de Verenigde Staten, Servië, Italië en Puerto Rico.

Discipline: 49erFX
Leeftijd: 25 jaar, 23 jaar

Op de openingsdag van de Spelen in Rio mag Annemiek Bekkering 25 kaarsjes uitblazen. Een mooi olympisch begin voor de geboren Brabantse, die vier jaar geleden de Spelen van Londen misliep. Het Matchrace-team met de in nu Den Haag woonachtige Bekkering, Mandy Mulder en Merel Witteveen verloor destijds de sail-off voor een startbewijs.

In Rio maken Bekkering en Annette Duetz hun olympisch debuut in de 49erFX, een nieuwe en spectaculaire discipline op de Spelen. Ze verloren aanvankelijk de nationale selectie van Claire Blom en Nina Keijzer, waardoor ze ook hun plek in de kernploeg kwijtraakten. Maar omdat Blom en Keijzer er niet in slaagden om aan de limiet van NOC-NSF te voldoen, kregen Bekkering en Duetz alsnog een plek in de olympische zeilequipe.

Duetz is afkomstig uit een echte zeilfamilie. Haar vader Henk werd wereldkampioen in 1982 en moeder Marion kwalificeerde zich voor de Spelen van Seoul in 1988.

Discipline: RS:X
Leeftijd: 24 jaar

Lilian de Geus, opgegroeid in Almere en sinds drie jaar woonachtig in Scheveningen, heeft zich in korte tijd in de wereldtop genesteld in de RS:X-klasse. Ze maakt sinds 2013 deel uit van de kernploeg en maakt zich in Rio op voor haar olympisch debuut. En na het zilver op het olympisch testevent in 2015 en de derde plaats op het WK van dit jaar in Eilat mag De Geus tot een medaillekandidaat in Rio worden gerekend.

Tijdens vakanties aan het Italiaanse Gardameer maakte De Geus op twaalfjarige leeftijd kennis met het windsurfen. In die periode was ze tevens een succesvol voetbalster. Ze zat in de selectie van het Nederlands team tot vijftien jaar. De student fysiotherapie heeft zich nu helemaal gestort op het windsurfen en hoopt in Rio op een medaille. Met haar 24 jaar kan De Geus zeker ook nog mee voor de Spelen van 2020 in Tokio. Ze wordt gecoacht door Jacco Koops.

Discipline: 470
Leeftijd: 24 jaar, 25 jaar

Afrodite Zegers-Kyranakou en Anneloes van Veen zeilen sinds 2013 in de 470-klasse in de kernploeg. Zegers-Kyranakou is geboren in Griekenland, maar inmiddels genaturaliseerd tot Nederlandse. Om haar olympische zeildroom te verwezenlijken heeft ze een carrière als concertpianiste opgegeven.

Zegers-Kyranakou en Van Veen, allebei lid van de watersportvereniging Braassemermeer, zeilden tegen elkaar in de Optimist-klasse. Nu vormen zij samen een koppel in de 470 en hopen hun olympisch debuut in Rio te bekronen met een podiumplaats. Dit jaar eindigden ze als negende op het WK in Buenos Aires en veroverden ze zilver op het EK in Palma. De twee zeilsters, die zich het ‘A-team’ noemen, hebben een deel van hun voorbereiding op de Spelen van Rio zelf gefinancierd. De titel van hun campagne via crowdfunding was: ‘Winnen doe je samen’. Ze noemen zich elkaars tegenpolen. Het Griekse temperament van Zegers-Kyranakou tegenover de Hollandse rust van Van Veen.

Discipline: Finn
Leeftijd: 34 jaar

Met het goud op het Europees kampioenschap in Barcelona veroverde Pieter-Jan Postma dit jaar zijn eerste grote titel. Dat was voor de Friese Finn-zeiler een enorme opsteker in de aanloop naar de Spelen van Rio. In het Braziliaanse water wil Postma zich revancheren voor de vierde plaats van vier jaar geleden in Londen. Door een strafrondje in de laatste race liep hij de bronzen medaille mis.

Ook in Peking (2008) was Postma er al bij, voor de kust van Quindao werd hij veertiende. In 2014 probeerde de in Leeuwarden woonachtige zeiler een plekje te bemachtigen aan boord van Team Brunel voor de Volvo Ocean Race 2014-2015. Hij deed mee aan een trainingskamp, maar viel uiteindelijk buiten de boot. Na die teleurstelling richtte Postma zich weer voor honderd procent op de Spelen van Rio. In mei pakte hij brons op het WK in de Finnklasse. Het was de derde WK-medaille voor Postma, die in 2011 tweede werd en in 2013 derde.

Discipline: Wegrit, Tijdrit
Leeftijd: 26 jaar

Als klein meisje telde ze de dagen af tot ze acht was, en mee mocht doen aan wedstrijden. Vele jaren later, toen ze een fietspauze inlaste om vier maanden stage te lopen in Ghana voor haar opleiding verpleegkunde, besefte ze pas echt hoe graag ze wielrenner wilde worden.

Sindsdien ging het hard met haar carrière. Eerst hielp ze als meesterknecht Marianne Vos aan twee wereldtitels. Toen Vos in 2015 gedwongen een jaar rust moest inlassen, stond Anna van der Breggen op als de nieuwe vaandeldraagster van het Nederlandse vrouwenwielrennen. Ze won een imposante hoeveelheid wedstrijden, en bijna het wereldkampioenschap.

In Rio won ze zondag 7 augustus de wegwedstrijd, nadat ze een kwartier eerder haar teamgenote Annemiek van Vleuten in de berm had zien liggen. Lees het wedstrijdverslag hier. Het was het eerste goud voor Nederland op de Spelen. Drie dagen later won ze ook nog brons op de tijdrit.

Discipline: Wegrit
Leeftijd: 33 jaar

Ze is Nederlands kampioen tijdrijden, maar mag in Rio alleen haar kunsten tijdens de wegrit vertonen. Een lichte teleurstelling, maar die had ze snel weggeslikt, want ze kijkt er vooral heel erg naar uit om op de Spelen voor haar land te rijden, vertelde ze in interviews. De veterane onder de Nederlandse wegrenners weet waarover ze spreekt: ze was er vier jaar geleden ook al bij.

Van Vleuten heeft onder andere de Ronde van Vlaanderen op haar palmares staan. Zulke koersen met korte beklimmingen liggen haar het best. Maar speciaal voor het iets zwaardere parcours van Rio is ze al een half jaar met een voedingsdeskundige bezig om op precies het juiste gewicht te komen.

Tijdens de wegrit reed Van Vleuten ‘haar beste race ooit’. Tot een verradelijke bocht in de laatste afdaling. Ze kwam hard op het asfalt neer en liep een zware hersenschudding op. Ze moest na de race een dag op de intensive care blijven.

Discipline: Wegrit
Leeftijd: 29 jaar

Bauke Mollema is een van de exponenten van de renaissance van het Nederlandse ronderennen. En hij heeft in Rio iets goed te maken, nadat hij door een stomme val zijn podiumplaats in de Tour verspeelde.

Het lijkt onwaarschijnlijk dat hij zich daar lang door van zijn stuk laat brengen. In interviews is de Groninger de rust zelve, op het laconieke af. Zijn teammaten kennen hem als de kopman die in de bus altijd verdiept is in een roman.

Als wielrenner is Mollema is een echte allrounder, die kan klimmen maar ook wel enige explosiviteit bezit. Goede kans dat het in Rio, waar na een heuvelachtige koers de laatste twintig kilometer vlak zijn, uitdraait op een sprint van een uitgedunde groep.

Discipline: Wegrit
Leeftijd: 29 jaar

Als, als, als… Als Steven Kruijswijk niet was gevallen in de laatste Giro d’Italia, dan had hij hem misschien wel gewonnen. Want ineens toonde hij zich daar: een volwassen ronderenner, die zich met de allerbesten kon meten.

Die status bereikte hij door zich jarenlang in de luwte te concentreren op zijn doel. Hij laat zich niet afleiden door bijzaken, zeggen mensen die hem kennen. Hij hield op een gegeven moment zelfs op met zijn fanclub, om zich helemaal op de sport te kunnen richten.

Zijn belangrijkste kwaliteit is zijn vermogen om drie weken lang geen tekenen van verval te tonen. Dat zal hem in Rio weinig helpen. Ritten winnen doet hij minder vaak, maar drie tweede plaatsen in de Giro lieten zien dat hij ook in een eendaagse koers op het podium kan eindigen.

Discipline: -48 kilo
Leeftijd: 23 jaar

Jessica Blaszka is misschien wel de minst bekende Nederlandse deelnemer in Rio. De worstelaarster is de eerste vrouw ooit die in die discipline meedoet aan de Olympische Spelen.

Blaszka kwalificeerde zich met een derde plek op de Wereldkampioenschappen in Las Vegas vorig jaar. In de laatste seconden van die wedstrijd kwam ze gelijk met haar tegenstander en in het worstelen is bij gelijke stand diegene die het laatst scoort de winnaar.

Was het geluk? Blaszka vond van niet. Het was juist een beloning voor al dat ‘stoeien’, dat ze vanaf jongs af aan deed. Eerst in Limburg, waar ze vandaan komt, maar de afgelopen jaren in het Zweedse Klippan. Dat moest wel, want in Nederland kon en kan niemand haar niveau aan. Als lunch verorberde ze genoeg Zweedse gehaktballetjes, liet ze veelal op Instagram weten.

Blaszka, die een leeuw op haar rechter bovenbeen heeft getatoeëerd, werd door NOC-NSF jarenlang gezien als ‘veelbelovend’ en kreeg daardoor ook financiële steun. Londen miste ze met een blessure, het doel daarna, Rio, heeft ze gehaald. Met een goede dag is een medaille zeker denkbaar.

Discipline: 100 vlinder, 50 vrij, 4×100 vrij
Leeftijd: 30 jaar

Haar vierde deelname aan de Olympische Spelen, in Rio, stond plotseling in één klap onderaan het prioriteitenlijstje van Inge Dekker. Tijdens een standaard bevolkingsonderzoek in april werd er bij haar baarmoederhalskanker ontdekt. Gelukkig kreeg de 30-jarige zwemster al snel het nieuws dat ze er vanaf geholpen kon worden door een operatie.

Na de ingreep pakte Dekker langzaam de training weer op om zich op te maken voor het olympische sluitstuk van haar indrukwekkende carrière. Samen met Femke Heemskerk en Ranomi Kromowidjojo vormt Dekker een vast lid van de ‘golden girls’ op de 4×100 vrij estafette, waarop Nederland jarenlang regeerde en in Londen vier jaar terug genoegen moest nemen met zilver. Toen namen de Australische vrouwen, ook in Rio de te kloppen ploeg, het stokje over.

Dekker komt individueel ook in actie op de 100 vlinder en de 50 vrij. De 50 vlinder, haar specialiteit waarop ze in 2011 wereldkampioene werd, is geen olympisch zwemnummer.

Discipline: 4×200 vrij
Leeftijd: 23 jaar

Ze werd geboren in Amerika en keerde weer terug toen haar zwemcarrière in het slop dreigde te raken. Vier jaar geleden miste Andrea Kneppers op een haar na de limiet voor de Olympische Spelen van Londen op de estafette van de 4×200 vrij.

Daarna inspireerde het zwembad in Eindhoven niet meer. Kneppers verhuisde naar Louisville om in een universiteitsteam het plezier voor zwemmen terug te krijgen. Gesteund door de teamspirit van haar Amerikaanse zwemmaatjes ging het weer de goede kant op met de carrière van de 23-jarige zwemster. In Amerika staat de teamprestatie, naast goed presteren voor de universiteit, op de eerste plek. Dat gaf Kneppers het gevoel dat ze er niet alleen voor stond.

Dit jaar zwom ze op de EK in Londen haar eerste belangrijke toernooi in lange tijd. Met een bronzen plak op de 4×200 vrij, de eerste EK medaille op dat nummer sinds 1995, zwom ze zichzelf in de kijker voor een plek in de olympische estafette.

Discipline: 200 vrij, 4×200 vrij
Leeftijd: 18 jaar

Op een dinsdag in mei zat Robin Neumann in een Amsterdamse sportschool voor haar eindexamen Engels. Twee dagen later pakte ze brons op de Europese kampioenschappen in Londen in de estafette op de 4×200 vrij. Haar vwo-diploma haalde ze met vlag en wimpel.

Engels was voor haar een makkie, want Neumann werd geboren in Parijs en groeide op in Frankfurt. Vervolgens ging ze naar school in Stockholm en maakte ze kennis met de zwemsport in Londen. In München werd ze Duits jeugdkampioene en in Amsterdam, waar ze zich door trainer Martin Truijens liet omscholen van rugslag- tot vrijeslagspecialiste, kwamen de Olympische Spelen van Rio voor het eerst in zicht. De dochter van een vader die in de hotelbranche werkt mag met Brazilië een nieuwe bestemming afvinken op haar wereldkaart.

Discipline: 400 vrij, 800 vrij, 10 kilometer open water
Leeftijd: 22 jaar

Dat zwemtrainingen van negentig kilometer per week niet gezond zijn voor schouders, ontdekte Sharon van Rouwendaal dit jaar. Onder de Franse coach Philippe Lucas in Narbonne boekte de 22-jarige zwemster grote progressie. Nadat ze Eindhoven in 2013 verruilde voor afbeulsessies in het Franse Narbonne, won ze de Europese titel open water en zilver in het zwembad op de 400 vrij.

De rekening kreeg ze later gepresenteerd: de zwemster met de lange adem kreeg dit jaar last van ontstoken schouders. Aan de toptijden waarmee ze op de WK de show stal, kwam ze niet meer. Maar er is hoop: op de EK open water in Hoorn lag Van Rouwendaal in juli op koers voor prolongatie van haar Europese titel, tot ze een boei miste.

Die fout moet in Rio goed worden gemaakt. Het liefste heeft Van Rouwendaal tegen die tijd al olympisch eremetaal op zak, als ze in de eerste olympische week in actie komt in het zwembad.

Discipline: 100 meter rugslag
Leeftijd: 22 jaar

Het filmpje bezorgde haar kippenvel. Toen Kira Toussaint dit jaar op de Swim Cup in Eindhoven de olympische limiet zwom op de 100 rug, gingen haar Amerikaanse teamgenoten volledig uit hun dak. Met z’n allen volgden ze haar race aan de andere kant van de oceaan via een livestream.

Voor dat teamgevoel vertrok de dochter van Jolanda de Rover, de olympisch rugslagkampioene van 1984, drie jaar geleden naar de Verenigde Staten nadat ze het plezier in zwemmen in Eindhoven dreigde kwijt te raken. Nadat topsport op de Gulf Coast University in Florida een tijdje op een iets lager pitje stond, besloot het 22-jarige talent nog één poging te wagen om Rio te halen. Bij de universiteitsploeg van Tennessee, waar een goede coach zat, verbeterde Toussaint zichzelf weer. Ze leerde een nieuwe slag aan en werd daar dit jaar mee beloond met de olympische limiet. En zo gaat er 32 jaar na de Spelen in Los Angeles weer een telg uit de familie Toussaint naar de Spelen.

Discipline: 200 vrij, 4×200 vrij
Leeftijd: 20 jaar

Het oog van de meester had het weer goed. Toen coach Marcel Wouda Maarten Brzoskowski zag zwemmen, wist hij dat het 20-jarige talent meer kon dan uitblinken op de 1500 vrij. In een paar maanden tijd werd de zwemmer uit het Brabantse Best omgeschoold van een stayer tot een middelange afstandszwemmer, die ook uit de voeten kan op de 200 vrij.

Brzoskowski zwemt in Rio de 400 vrij en komt ook uit in de estafetteploeg van de 4×200 vrij. Op dat nummer pakte hij dit jaar Europees goud met zijn teamgenoten. En zo lag Brzoskowski ineens tussen de sprinters, terwijl hij vorig jaar op een trainingskamp in het Turkse Belek nog voor de grap een keer met de open waterzwemmers mee zwom. Voor individueel olympisch eremetaal zal de debutant op de Spelen nog een stukje harder moeten. Op de EK in Londen eindigde hij op de 400 vrij op de vijfde plek en op de 200 vrij werd hij zevende.

Discipline: 4×200 meter vrij
Leeftijd: 19 jaar

Als baby vloog Ben Schwietert al de hele wereld over. Toen hij een jaar oud was trok familie Schwietert naar Moskou vanwege het werk van zijn vader. Daar dook de jonge zwemfanaat voor het eerst in het bad. Als hij bij de training kwam opdraven zei hij geen hallo maar ‘privet’. Jaren later veranderde dat in ‘ni hao’, toen het gezin naar Shanghai trok. In China werd het jonge talent getraind door de Chinese toptrainer Peng Zi Dao, oftewel Mister Peng.

In 2011 kwam het gezin weer terug naar Nederland. De 19-jarige vrijeslagspecialist, die onder Martin Truijens in Amsterdam traint, is in Rio om te leren. Hij is als vijfde zwemmer toegevoegd aan de estafetteploeg op de 4×200 vrij. In Tokio in 2020 wil de student econometrie over vier jaar een finaleplek halen.

Discipline: 100 meter vrije slag, 200 meter vrije slag, 4×200 meter estafette
Leeftijd: 27 jaar

0,08 seconde. Met zo’n klein verschil greep Sebastiaan Verschuren in Londen naast een olympische medaille op de 100 vrij, het koningsnummer in de zwemsport.

De beste prestatie uit zijn carrière zorgde niet voor een doorbraak. Integendeel. Verschuren, overigens zo gek van koffie dat hij zijn eigen koffiemachine mét bonen meeneemt naar Rio, zocht lang naar de vorm die hem vier jaar geleden tot zijn grote verrassing naar een olympische finale bracht. De grappenmaker veranderde in een piekeraar. Zware gesprekken met trainer Martin Truijens, aan wie de zwemmer eeuwige trouw had gezworen, volgden.

De twee bleven in elkaar geloven en vorig jaar vond Verschuren de rust in zijn hoofd weer terug. Op de WK in Kazan stond de 27-jarige zwemmer voor het eerst sinds de Spelen weer in een grote finale. Op de 200 vrij werd hij vijfde. Meer succes kwam dit jaar. Op de EK in Londen werd Verschuren voor het eerst Europees kampioen op die afstand. Goud was er ook op de estafette van de 4×200 vrij, een belangrijk nummer voor Rio. Op de 100 vrij pakte Verschuren zilver.

Discipline: Openwaterzwemmen
Leeftijd: 24 jaar

Door zijn relatie met Ranomi Kromowidjojo zag Ferry Weertman zichzelf plotseling terug op de roddelpagina’s. Niet dat hij daar wakker van heeft gelegen: daar is de man met de lange adem veel te nuchter voor.

Gelukkig is er meer over de 24-jarige zwemmer te vertellen, want Weertman is de beoogde opvolger van olympisch kampioen open water Maarten van der Weijden, die in 2008 in Peking goud won. Weertman won op de EK in Berlijn in 2014 zijn eerste Europese titel op de 10 kilometer, die hij vorige maand in Hoorn prolongeerde. Op de WK in Kazan nam hij genoegen met zilver. Dat wil hij in Rio omgieten tot goud.

Het zou de kroon op het werk van zijn coach Marcel Wouda zijn. Wouda had het niet makkelijk met de mislukte opvolging van Jacco Verhaeren. Kromowidjojo vertrok en later verloor hij ook Femke Heemskerk, die naar Frankrijk ging. Met Weertman heeft hij een belangrijke troef in handen voor olympisch goud.