Kabinet presenteert stikstof – en stuit op een boerenopstand

Het langverwachte stikstofplan van het kabinet heeft geleid tot een heuse boerenopstand. Rondom belangrijke natuurgebieden zal de stikstofneerslag drastisch moeten worden ingeperkt, wat grote gevolgen heeft voor de agrarische sector. Het zorgt voor onrust in het land, woede bij de boeren en voor bedreigingen en intimidatie van politici.

Het kabinet zal de boeren ervan moeten zien te overtuigen dat er geen andere optie is, dat er een uitspraak van de hoogste rechter ligt waar de politiek zich aan zal moeten houden. Bovendien is er nog een jaar de tijd voordat provincies moet uitgewerkte plannen moeten komen. Dat laat ruimte voor overleg met de boerensector.

Het probleem is dat de communicatie vanuit de overheid zeer gebrekkig is. Minister Henk Staghouwer heeft verzuimd de boeren een toekomstperspectief te bieden, terwijl collega-minister Christianne van der Wal wel aankondigt dat er fors moet worden ingegrepen. Hier ontbreekt de regie. Minister Staghouwer heeft zijn ministerschap inmiddels teruggegeven. Hij voelt zich ‘gepasseerd’ door Johan Remkes, die als gespreksleider tussen boeren en kabinet is aangesteld.

Duidelijk is dat het land nog altijd op slot zit vanwege de stikstofcrisis. Wordt de impasse eindelijk doorbroken, na drie jaar?

Vanaf 2026 minstens hybride warmtepomp bij vervangen cv-ketel

Vanaf 2026 worden huiseigenaren verplicht om bij vervanging van hun cv-installatie een hybride warmtepomp te laten installeren. Ze kunnen ook kiezen uit een duurzaam alternatief, zoals een volledig elektrische warmtepomp of aansluiting op het warmtenet. Lees hier meer.

De klimaatplannen zullen het waarschijnlijk wel met een paar miljard minder moeten doen. Het defensiebudget gaat omhoog, staat in de Voorjaarsnota, en dat gaat ten koste van fondsen voor innovatie, klimaat en stikstof. 

Historisch: salaris docent en leraar gelijk

De loonkloof tussen leerkrachten op basisscholen en in het voortgezet onderwijs wordt gedicht. Wie lesgeeft in het primair onderwijs kan de komende jaren rekenen op een salarisverhoging van gemiddeld 10 procent. Dat betekent bij een voltijdbaan ongeveer 5300 euro per jaar erbij. Lees hier meer over het akkoord tussen minister Wiersma, de bonden en de PO-raad. 

Studenten kunnen intussen niet op meer geld rekenen voor de studiebeurs. De Kamer wil wel dat studenten uit gezinnen met hogere middeninkomens recht hebben op een aanvullende beurs. Lees hier meer.

Intussen onderstreept de Onderwijsinspectie nog maar eens dat de basisvaardigheden van Nederlandse scholieren snel achteruit gaan. Het is vijf voor twaalf in de bestrijding van leerachterstanden op het gebied van rekenen, taal en burgerschap. Met een heus ‘masterplan’ wil minister Wiersma deze achterstanden te lijf gaan. 

Al onze verhalen over onderwijs leest u hier.

Hugo de Jonge lanceert het ene plan na het andere

Er worden veel te veel dure woningen gebouwd, vindt minister De Jonge van volkshuisvesting. Er moet dus niet alleen méér gebouwd worden, maar ook anders. Goedkoper. Lees hier meer over de plannen van De Jonge.

Naast heel veel bouwen wil De Jonge dat in elke gemeente minstens dertig procent van de woningen in de categorie ‘sociale huur’ vallen. Dat wordt een bijzonder zware opdracht, blijkt uit berekeningen van Trouw. Want bijna twee derde van de gemeenten haalt die eis niet.

De Jonge lanceert het ene woningplan na het andere. De woekerprijzen in de huursector gaan aan banden, het is niet langer ‘wat de gek ervoor geeft’.  Al werkt zo’n plan alleen als huurders in staat zijn hun recht te halen, en dat is nu niet het geval. Ook verduurzamen moet sneller, en betaalbaarder, maar voor het zover is moet er nog veel gebeuren. 

Defensie krijgt er miljarden bij

De Navo stelt als norm dat alle lidstaten 2% van hun bnp aan defensie moeten uitgeven. Die norm haalt Nederland al jaren niet meer. In 2018 beloofde premier Rutte dat de norm in 2024 wel gehaald zal worden. Maar wil dat lukken, dan moet er elk jaar 5 miljard bij op de begroting.

Uit de Voorjaarsnota van 20 mei blijkt dat het kabinet-Rutte IV nu vol op dat bedrag inzet. In het coalitieakkoord van december 2021 was de inspanning al 3 miljard euro extra per jaar. De Voorjaarsnota legt daar nog eens 2,2 miljard bij. Daarmee zou de Navo-norm van 2 procent al in 2024 moeten worden gehaald.

Die miljarden zullen in eerste instantie gebruikt worden om het defensiegebouw op te knappen, want de instorting is nabij.

Toeslagenouders zijn de wanhoop nabij

Het ouderpanel, dat namens gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire betrokken is bij het herstel, is de wanhoop nabij. In een open brief vragen zij zich hardop af wat hun inspanningen voor zin hebben, en hoe lang het nog moet duren voordat zij hun leven weer kunnen oppakken. ‘We zijn moe, kwaad en uitgeput.’ Lees hier meer.

Hoe de toeslagenaffaire aan het licht kwam en wat er de afgelopen jaren gebeurd is, leest u in dit overzicht. 

Lees al onze verhalen over de toeslagenaffaire hier.

Abortus en embryotechniek nieuwe onderwerpen van debat

Tegen de internationale trend in heeft Nederland de abortuswetgeving gemoderniseerd. De verplichte vijf dagen bedenktijd is geschrapt, de abortuspil komt beschikbaar via de huisarts.

Abortus is het nieuwe onderwerp van debat, terwijl het over het eerder veelbesproken thema ‘voltooid leven’ politiek stil is geworden. Op komst zijn nieuwe discussies over embryotechniek. VVD en D66 komen samen met wetten om de embryowet, die relatief streng is, uit te breiden.  In dit interview vertellen fractievoorzitters Sophie Hermans en Jan Paternotte over hun plannen.

Meer verhalen over medisch-ethische kwesties als abortus en vrijwillig levenseinde, leest u hier.