NINETIES
GRUNGE
Begin jaren negentig veroveren gitaarbands uit het Amerikaanse Seattle en omstreken de wereld met een nieuw geluid: grunge, een mix van gitaarrock, punk en pop. Bands als Nirvana, Pearl Jam en Soundgarden spelen al snel op de grote festivals. 1991 is een iconisch jaar: Pearl Jam breekt door met debuut ‘Ten’, Nirvana brengt ‘Nevermind’ uit, met de hit ‘Smells like teen spirit’.
SPICE GIRLS
“I’ll tell you what I want” – debuutsingle ‘Wannabe’ van de Spice Girls (1996) kwam in 37 landen op nummer 1. De Girl Power-meiden hadden ieder hun doelgroep met de bijnamen ‘Ginger’ (Geri Halliwell), ‘Baby’ (Emma Bunton), ‘Scary’ (Melanie Brown), ‘Posh’ (Victoria Adams) en ‘Sporty’ (Melanie Chisholm) Spice. Ze werden de bestverkopende meidengroep ooit.
TMF
Na school eindeloos pop-videoclips kijken. Dat kon sinds 1995 via de Nederlandse MTV: zender ‘The Music Factory’. TMF Babe Fabienne de Vries maakte programma ‘Toute Fabienne’ live, dus je kon inbellen. Erik de Zwart en Ruud de Wild werkten er, en voor VJ’s als Sylvana Simons, Isabelle Brinkman en Bridget Maasland was TMF de kickstart van hun carrière.
PHILIP FRERIKS
Het eerste Groot Dictee der Nederlandse Taal werd gehouden in 1990 en voorlezer was van meet af aan Philip Freriks, tevens initiatiefnemer. Hij nam het mee uit Frankrijk, waar hij jarenlang werkte en dat heerlijk Franse je ne sais quoi opdeed. Vanaf 1996 kon Nederland daar nog meer van genieten, toen Freriks ‘anchor’ van het achtuurjournaal werd.
HENNY HUISMAN
De magische kleedkast van de ‘Mini-playbackshow’ leek oneindig, alle artiestenpakjes hingen er. Na een flits was een kind klaar om Michael Jackson of Madonna te playbacken. De ster van presentator Henny Huisman rees tot grote hoogte met zijn programma’s de ‘Mini-playbackshow’ (1985-1998), de ‘Soundmixshow’ (1985-2002) en de ‘Surpriseshow’ (1988-2001).
GOEDE TIJDEN SLECHTE TIJDEN
Je keek het óf het ‘NOS Journaal’ óf ‘GTST’. Vanaf 1990 trokken schoolverlaters Arnie Alberts, Peter Kelder en Linda Dekker in de eerste Nederlandse dagelijkse soap twee miljoen kijkers. Dat was Joop van den Endes doel met deze remake van de succesvolle Australische soap ‘The Restless Years’. GTST was ook taboedoorbrekend, zoals met het eerste tv-transgenderpersonage Meta in 1997.
PULP FICTION
Misdaadfilm, comedy, neo-film noir – wat was ‘Pulp Fiction’ eigenlijk? Na de Oscar voor het scenario (zeven nominaties) volgde een internationaal prijzencircus voor Quentin Tarantino’s hit uit 1994. De fragmentarische, niet chronologisch vertelde verhalen met onder andere huurmoordenaars Vincent Vega (John Travolta) en Jules Winnfield (Samuel L. Jackson), verbeelden het postmodernisme en nihilisme van de jaren ‘90.
MEERDAAGSE FESTIVALS MYSTERYLAND EN LOWLANDS
Drie dagen feesten was nieuw in 1993, opeens ontstonden de meerdaagse festivals. De houseparty Mysteryland was in 1993 en ‘94 revolutionair, maar organisatorisch rampzalig. Mojo Concerts pakte Lowlands beter aan in 1993 als het spannende, alternatieve broertje van het brave Pinkpop. De aandacht voor filosofie, duurzaamheid en politiek sinds 2002 maakt Lowlands een brede ervaring.
NACHTCLUBS
De recalcitrante nachtclub Roxy haalde eind jaren tachtig de housemuziek vanuit Amerika naar Nederland. In het begin vond het publiek het verschrikkelijk, al snel werd de muziekstroming razend populair. De extravagante homoclub IT van Manfred Langer en de licht ontvlambare Roxy die in rook opging bij de uitvaart van interieurontwerper Peter Giele werden het gezicht van het Amsterdamse nachtleven.
GABBER
Halverwege de jaren negentig overspoelde de gabbercultuur Nederland. Het ontstond op grote illegale feesten in oude fabriekshallen of loodsen waar jongeren massaal synthetische drugs gebruikten en iedereen elkaars vriend (gabber) was. Hele nachten stonden de kale koppen te ‘hakken’: een eigenaardig spring-schopdansje op een agressieve versie van de inmiddels immens populaire housemuziek.
AUSSIE’S
Aanvankelijk waren de glimmende trilobal polyester trainingspakken van merk Australian vooral het gabber-uniform. Een kaal hoofd, aan de voeten Nike Airmax en een blote bast met daaroverheen een vrolijk gekleurd aussie-jasje met kangoeroelogo. De trend ging ten onder aan zijn eigen populariteit toen ook andere groepen erin verschenen en er voor stellen zelfs bij elkaar passende sets kwamen, die vooral aansloegen bij wandelende senioren.
RUITENBLOES EN DR.MARTENS
Met de opkomst van de grunge verandert begin jaren negentig ook het modebeeld. Een gescheurde spijkerbroek met daarop een dikke flanellen, geblokte houthakkersblouse is hét nieuwe outfit voor de alternatieve jeugd. Het outfit is geïnspireerd op de kleding die in het regenachtige, bossige noordwesten van Amerika wordt gedragen. Dr. Martens-schoenen of tweedehands legerkistjes maken het grunge-outfit compleet.
RENÉ KLIJN
Mooie, maar zeer vermagerde jonge man zingt tearjerker, liggend op een divan. Sentimenteler dan De schreeuw van De Leeuw, november 1992, wordt tv niet. En toch, kijk het terug, meteen is er bij Mr. Blue weer die brok in de keel. Zanger René Klijn (1962-1993) vertelde in de uitzending openhartig over zijn ziekte aids, die door de homogemeenschap spookte.
DE DOOD VAN PRINSES DIANA
De Mercedes was compleet verwoest na het ongeluk in de Parijse Pont de l’Alma-tunnel. Negen paparazzi op motoren hadden prinses Diana en haar vriend Dodi Al-Fayed achtervolgd en chauffeur Henri Paul was met 104 km/u tegen de dertiende pilaar gebotst. Die 31 augustus 1997 kwamen ze alledrie om het leven. Prinses Diana was 36 jaar.
INTERNET, EMAIL, CHAT
Weet u het nog, die eerste e-mail of chat? In 1991 maakte Brits informatica-expert Tim Berners-Lee het wereld wijde web (www) publiekelijk toegankelijk. Het gedecentraliseerde netwerk van informatie was ook een supersnelweg voor communicatie. De Amerikaanse chatdienst ICQ was in 1996 de eerste onafhankelijke instant messenger en had in 2001 zo’n 100 miljoen gebruikers.
EERSTE MOBIELE TELEFOONS
In 1994 krijgt Nederland het eerste netwerk voor mobiele telefonie. Met de gsm’s van toen kon je vaak alleen bellen. Vanwege hun formaat worden ze ‘koelkast’ of ‘melkpak’ genoemd. In 1996 lag het aantal mobiele telefoons in Nederland op 860.000, de jaren daarna steeg dit aantal rap. Nieuw was ook de mogelijkheid om een sms-bericht te sturen, nu heel gewoon, toen een kleine revolutie.
FLIPPO
De zakken chips waren niet aan te slepen sinds Smiths er vanaf 1995 een flippo in stopte: een plastic schijfje met Bugs Bunny, Woody Woodpecker of Tweety erop. Iedereen verzamelde en ruilde ze. De rage van de Tamagotchi (1996), virtuele huisdiertjes, volgde. Om over Pokémon (sinds 1998) maar niet te spreken.
BORIS JELTSIN
Wankele marionet of held? Op 12 juni 1991 schreef Boris Jeltsin geschiedenis als eerste president van Rusland. Hij had er de Communistische Partij voor verlaten. Als ‘de sloper van de Sovjet-Unie’ voerde hij de vrije markteconomie in. Oligarchen werden puissant rijk, het volk bitter arm. In 1999 maakte hij met gezondheidsproblemen plaats voor Poetin als president.
MILLENNIUMBUG
Valt na Oudjaar 1999 de medische apparatuur stil – vallen vliegtuigen uit de lucht? Er heerste een existentiële angst dat de millenniumbug computersystemen zou blokkeren. Om geheugenruimte te sparen, waren jaartallen in twee cijfers geprogrammeerd. De omslag van ’99 naar de vier cijfers van 2000 moest handmatig; Nederland investeerde twintig miljard gulden. Er gebeurde niets.
Volg ons:
© 2019 de Persgroep Nederland B.V.
Alle rechten voorbehouden
Bekijk hier ons privacy statement en hoe wij cookies gebruiken