Hier is het feestje - maar nu even niet

Het Heksenfestijn in Oudewater

Niemand werd ooit als heks veroordeeld in Oudewater. Keizer Karel V bestempelde het in de zestiende eeuw als de enige Europese stad waar verdachten eerlijk werden gewogen. Andere plaatsen stelden hun waag soms zo af dat beschuldigde mensen licht genoeg leek om op een bezemsteel weg te vliegen.

Dat stukje historie koestert Oudewater kennelijk nog steeds, want ieder jaar organiseren de bewoners een festival genaamd het Heksenfestijn. Fotograaf Werry Crone ging er in 2018 naartoe voor zijn boek over partytenten, en belandde bij een optreden van ‘Viva Hollandia’-zanger Wolter Kroes. “Ik was er natuurlijk vanwege hem, dat snap je. Het is typisch zo’n feest waar artiesten een uurtje langskomen, om daarna weer door te gaan naar het volgende. Maar hij deed het fantastisch hoor.”

Laatst ging Crone terug om te fotograferen hoe de boel erbij ligt nu het festijn in 2020 niet door kan gaan. “Ineens werd ik me ervan bewust dat dat podium in feite over de gracht gebouwd is. Ook de partytent met de kleedkamer stond boven het water, waarschijnlijk zodat ze zoveel mogelijk mensen op de Markt kwijt konden.”

In maart werd aangekondigd dat het Heksenfestijn in 2020 ‘mede’ door corona niet door kon gaan. Op de site was in 2019 al te lezen dat de vrijwilligers in de organisatie afnamen, en weinig zin hadden om de verantwoordelijkheid van de steeds hogere kosten en strengere veiligheidseisen te blijven dragen. Het is dus nog maar de vraag welke vorm het feest na de coronacrisis precies gaat krijgen.

Het Hello Festival in Emmen

Sommige evenementen vinden een niche en blijven daarbij. Het jaarlijkse popfestival in Emmen lijkt daarentegen een steeds breder publiek te verwelkomen. Het begon in 2002 met bands uit de jaren tachtig. ­Later kwamen daar de jaren zeventig bij. En tegenwoordig is dat uitgebreid met Nederpop, nieuw talent en jarennegentigbands. De naam veranderde mee, van ‘Back to the 80’s’ en ‘Back to the 70’s’, tot ‘Retropop’ en, sinds vorig jaar, simpelweg ‘Hello’.

Fotograaf Werry Crone heeft wel een vermoeden waarom het festival zich heeft verbreed. “In 2018 bezocht ik in één middag het festival in Emmen, het Vocaal Festival in Annen en het Holland Blues Festival in Grolloo. Die drie lagen op zo’n twintig minuten afstand van elkaar, en bedienden allemaal zo’n beetje een doelgroep van 40-plussers.”

Zelf voelde Crone zich wel thuis op het festival, dat toen nog Retropop heette. “Ik ben nu 64, dus ik ben opgegroeid met de muziek van de jaren ­zeventig en tachtig. En het is een ideale omgeving voor een festival. Het ligt aan het water, er is ruimte voor een kampeerterrein en drie podia, en het is er heuvelachtig, waardoor je het festivalgebeuren van bovenaf kunt bekijken. Ik was een uur bij het optreden van Doe Maar. Terwijl ze op het podium stonden, ging de zon langzaam onder. Iedereen was blij.”

Dit jaar gaat het feestje niet door. De volgende editie staat voorlopig gepland voor het eerste weekend van juni 2021. Het goede nieuws voor liefhebbers van retro is dat het hoofdpodium nog altijd aan twintigste-eeuwse bands toebehoort.

Het Golden Tentfeest nabij Vleuten 

Het begon ooit als een uit de hand gelopen verjaarspartijtje: het ‘Golden Tentfeest’ in Vleuten. Dit jaar zou de 31ste editie zijn geweest van het lokale evenement dat altijd op Eerste Pinksterdag plaatsvindt. Maar natuurlijk moest de organisatie het afblazen in verband met de coronacrisis.

Werry Crone fotografeerde het feest een paar jaar terug. Onlangs reconstrueerde hij die foto, maar dan met een leeg, tentloos weiland. “Ik woon er in de buurt. Als ik ’s avonds in bed lig kan ik het feest horen, zo dichtbij is het. Op een gegeven moment gingen mijn kinderen er ook naartoe. Kaartjes komen jaarlijks vrij op Koningsdag. Dan wordt het bestuur platgebeld, want je kunt alleen aan een kaartje komen als je een van de twaalf bestuursleden kent. Het feest is ooit bedacht door plattelandsjongeren, en het is nog altijd ons kent ons.”

Crone ziet vaker dit soort tentfeesten op het platteland. Sommige groeien uit tot grote evenementen – “Paaspop in Schijndel zat ook ooit in een manege” – maar andere blijven bescheiden, zoals het Golden Tenfteest. “Ze beginnen altijd op de vrijdag met opbouwen. Op de avond van Tweede Pinksterdag is het weiland alweer leeg. Bij het feest zijn meer dan vijfhonderd mensen, maar ik denk dat de mensen die de tent overdag opbouwen ongeveer twintig procent van dat publiek uitmaken. Het is gewoon met z’n allen een feestje bouwen.”

Libelle Zomerweek op het Almeerderstrand

“Ik moest toeslaan op een sombere dag, want bij de ­Libelle Zomerweek is het in mijn ervaring altijd slecht weer.”

Werry Crone wilde zijn foto van voorjaar 2018 zo precies mogelijk namaken: zelfde strand, zelfde uitzicht, zelfs dezelfde sombere wolken. Allemaal om te benadrukken wat er ontbreekt: houten planken, grote witte partytenten en vooral: een menigte vrouwen en hun identieke shoppers met het opschrift ‘Geluk is een tas’.

Sinds 1996 organiseert Libelle jaarlijks een week met workshops, modeshows en optredens voor haar lezers. De afgelopen paar jaar trok het evenement op het Almeerderstrand consistent meer dan 80.000 bezoekers. “Het is een grote gezellige samenkomst van vriendinnen”, vertelt Crone. “En heel veel moeders en dochters. Mannen zie je er weinig, al is er op een gegeven moment wel een mancave ingericht.”

Dit jaar is het feestje uitgesteld vanwege de coronacrisis. Wel vindt van 14 tot en met 20 mei via Facebook Live de Libelle Zomerweek #samenvanuithuis plaats. Met workshops over grijs haar en uitgroei, maar ook yoga, koken en handletteren. Daarnaast komen er huiskamerconcerten van onder anderen Alain Clark en Sandra van Nieuwland.

Libelle hoopt het fysieke evenement in de nazomer te houden, maar houdt er rekening mee dat het 2021 kan worden. Voor nu is het rustig op het strand, zeker met het sombere weer dat Crone er gewend is. “Op zo’n dag laat je nog wel je hond uit, maar blijf je verder binnen.”

Paaspop, Schijndel 

Maar liefst 90.000 mensen komen normaal bij elkaar tijdens Paaspop. Het driedaagse evenement in Schijndel, Noord-Brabant, markeert jaarlijks de aftrap van het Nederlandse festivalseizoen.

Maar dit jaar illustreert het vooral de impact die de coronacrisis heeft op de cultuursector. Paaspop is afgelast, net als ieder ander festival deze lentemaanden. “Geen evenementen tot 1 juni, hoe breng je dat in beeld?”, vroeg fotograaf Werry Crone zich af. “Het kan door te laten zien hoe het elk jaar is geweest, met daarna het beeld van het verlaten terrein.”

Elfia Festival, Kasteel de Haar  

Het begon in 1994 met een kleine game- en boekenwinkel in Delft, de Elf Fantasy Shop. Dat winkeltje werd een keten, en begon in 2001 met de eerste editie van de Elf Fantasy Fair, tegenwoordig bekend als Elfia.

Fotograaf Werry Crone bezocht Elfia in 2018 op het landgoed van Kasteel de Haar in Utrecht. Hij ging erheen voor zijn boek over partytenten, maar belandde in een andere wereld. Op het parkeerterrein verkleedden mensen zich als uiteenlopende personages uit games, fantasy en science-fiction. “Normaal gaan mensen naar festivals om attracties te zien en vermaakt te worden. Hier komen duizenden mensen om een attractie te zijn, ze vermaken zichzelf. Al zijn ze ook blij om elkaar te zien, het is een hechte club.”

Ondanks de kostuums gelooft Crone dat de bezoekers, omringd door gelijkgestemden, vooral een dag helemaal zichzelf konden zijn. En precies die samenkomst kan dit voorjaar niet doorgaan. De fotograaf keerde terug naar Kasteel de Haar en bracht de leegte in beeld.

Voor nu houden de organisatoren van Elfia hoop op een najaarseditie in Kasteeltuinen Arcen. “Op dit moment moeten we geduld hebben”, schrijven ze op hun website.

“Maar als het eindelijk daar is, 19 en 20 september dit jaar, zullen we onze dromen delen en zullen we onszelf van onze diepste en mooiste kant laten zien!”